چکیده:
تربیت از جمله مباحثی است که در طول تاریخ مورد توجه نوع بشر بوده است. اقدام برای تربیت آدمی در طول تاریخ با اعمال روشهای متفاوت در جوامع مختلف نشاندهندة درک ضرورت و اهمیت تربیت میباشد. با وجود اینکه امکان تربیت فرد در دورههای مختلف وجود دارد، ارزش و اهمیت آن در دوران کودکی با دیگر دورانها قابل مقایسه نیست. تربیت کودکان ابعاد مختلفی دارد که یکی از مهمترین آنها تربیت دینی است.اگر باور داریم که دین برای اقتصاد، سیاست، آموزشوپرورش، آداب حیات و تعیین برنامة زندگی دستورات و تعلیمات لازم و کافی دارد، باید قبول کنیم که تربیت دینی کودکان امری فوقالعاده مهم و ضروری است (سادات نجومی، ۱۳۹۰). بهکارگیری دین در زندگی، نیازمند آموزش و تربیت خاص خود است. دوران پیش از دبستان نیز یکی از مراحل ویژه و حساس دوران تربیتپذیری انسان است که باید مدنظر قرار بگیرد؛ زیرا در این دوران جسم و جان کودک برای پذیرش هر نوع تربیت آماده است و آنچه کودک در این دوران میآموزد، در اعماق جانش نفوذ میکند و تا پایان عمر میتواند آن را به آسانی بهکار ببرد. بنابراین، باید برای این دوران بسیار مهم، برنامهای ویژه داشت و سرمایهگذاری بیشتری برای سعادتمند شدن کودکان در دوران بعدی زندگیشان انجام داد. بنابراین با توجه به آنچه گفته شد، در این مقاله بهدنبال پاسخ به سوالهای زیر میباشیم:- تربیت دینی کودکان پیش از دبستان چیست؟- عوامل موثر در تربیت دینی کودکان پیش از دبستان کدامها هستند؟- محتوای برنامههای تربیت دینی کودکان پیش از دبستان شامل چه چیزهایی است؟- چه چیزهایی میتواند تربیت دینی کودکان پیش از دبستان را با مشکل روبهرو سازد؟ روش: در پژوهش حاضر با استفاده از روش اسنادی (کتابخانهای) مفاهیم تربیت دینی کودکان پیشدبستانی، عوامل موثر بر تربیت دینی، محتوای تربیت دینی و آسیبهای موجود در این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. جامعة آماری این تحقیق کلیة متون موجود در این رابطه بوده و نمونهگیری نداشته است. ابزار مورد استفاده فیشبرداری بوده و نتایج بهصورت کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اینکه تربیت دینی در دورة پیش از دبستان بیشتر جنبة نظری دارد و در حد آشنایی و انس با اصول دین و تمرین در اعمال عبادی است، بهتر است آموزش مسائل دینی بهصورت «آموزش غیرمستقیم» باشد و هر کودک به تناسب میزان تمایل و توان خویش کشف کند و یاد بگیرد.
آسیبهای تربیت دینی در دورة پیشدبستانی در نگاهی کلی به ادبیات موجود در این حیطه میتوان مهمترین آسیبهای موجود را به شرح زیر نام برد: ( بیتوجهی به اصل دینیابی (تجربه دینی): توجه به افزودن بر محفوظات و کثرت در ارائه اطلاعات، و عدم توجه به اصل مهم تفکر و تأمل و کشف دین درونی از این طریق و در نهایت تبدیل نشدن معرفت ذهنی به معارف و مکارم قلبی؛ ( عدم توجه به اصل دینمحوری از طریق کثرت موضوعات و تفکیک موضوعات از دین و تربیت دینی و عدم تسلط و توانایی مربیان در تلفیق تربیت دینی و آموزش مسائل مختلف؛ ( عدم توجه به اصل فطرت از طریق: بیتوجهی به فطرت الهی و مفروض گرفتن وجود حس خداباوری و خدا دوستی در کودکان و فاصله گرفتن مناسک و اعمال دینی و روشهای مورد استفاده از ماهیت درونی و فطری کودکان و بیرونی برخورد کردن با آنها و از دست رفتن رسالتشان؛ ( عدم توجه به اصل اعتدال با افراط و تفریط در برخوردهای دینی، فشار آوردن و سختگیری بیجا و یا ترساندن کودک در مقابل رها کردن و عدم توجه به تربیت دینی او و تنها اظهار محبت کردن و افراط و تفریط درهر مرحله؛ ( عدم توجه به اصل تخیل (هنر) با غفلت از فانتزی و تخیل در ادبیات کودک و نیز عدم توجه به این اصل مهم، در این ردة سنی خاص بهعنوان یک عنصر کمکی برای تربیت دینی، عدم توجه به هنر و زیبایی در ارائة محتوا و استفاده از بیان و روشهای هنرمندانه."