چکیده:
یکی از مسائل مهم حوزه حقوق خانواده، اثبات نسب میباشد که آثار قانونی بسیار مهمی بر آن مترتب است. امروزه با پیشرفت علم، امکان استفاده از آزمایشهای ژنتیک در دعاوی اثبات نسب وجود دارد. فقها در حجیت اینگونه آزمایشها برای اثبات نسب اختلاف دارند؛ برخی به حجیت این ادله در صور ت حصول علم و گروهی بر عدم حجیت آن معتقدند. در میان حقوقدانان اختلافنظر کمتری وجود دارد و اختلاف موجود صرفا در نحوه استناد به این آزمایشهاست. مقاله حاضر بر آن است که نقش آزمایشهای دی.ان.ای و امکان استناد به آن را در دعاوی اثبات نسب بررسی کند و ببیند آیا با مقررات موجود میتوان به این آزمایشها استناد کرد یا تا زمانیکه قانون بر آن تصریح ننماید، چنین مجوزی وجود نخواهد داشت. در شرایط حاضر، با توجه به اینکه همه ادله اثبات نسب مبتنی بر ظن است و احتمال اثبات خلاف در آنها وجود دارد و نیز به لحاظ غیرانحصاری بودن ادله مذکور، باید بتوان آزمایشهای ژنتیک را به عنوان یک دلیل جدید در بسیاری از دعاوی اثبات نسب استفاده کرد، لکن برای ایجاد بستر لازم برای استناد به آن نیاز به تصریح قانونی وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
قانون آیین دادرسی مدنی 6 با ارائه تعریف «دلیل» که میگوید: «دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوی برای اثبات یا دفاع از دعوی به آن استناد مینمایند»، این ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـ مکارم شیرازی، ناصر، قابل دسترسی در پایگاه اینترنتی: http://www.
یکی از اساتید برجسته حقوق بر این عقیده است که اماره فراش دلیل منحصر قانونی نیست و از سایر ادله از جمله آزمایشهای پزشکی نیز میتوان در اثبات نسب کمک گرفت، زیرا هیچ یک از امارات دلیل منحصر شناخته نمیشوند مگر اینکه قانون به آن تصریح نماید و ادله و قراین دیگر را مثبِت نداند (همانجا).
ای» گردید؟ منظور از قطع و یقین چیست؟ آیا به ظنون و احکامی که از حیث وثاقت در مرتبه قطع نیستند، میتوان ترتیب اثر داد؟ آیا ادله اثبات نسب موجب تحقق قطع میگردند یا اینکه این ادله از ادله ظنی میباشند؟ آیا ادله اثبات نسب حصری هستند و امکان پذیرش دلیل جدیدی برای اثبات نسب وجود ندارد یا آنکه این ادله حصری نیستند و هر دلیل جدیدی که بتوان با آن به حقیقت دست یافت، میتواند در زمره ادله اثبات نسب آورده شود؟ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1ـ حسنی، محمد، استفتاء اثبات نسب به وسیله آزمایشهای ژنتیکی، بیتا، قابل دسترسی در پایگاه اینترنتی: http://vakilghasemian.
این تعریف که در منابع متعددی مشاهده میشود (موسوی خمینی، بیتا، ج2، ص349؛ موسوی گلپایگانی، 1413هـ، ج2، ص415)، برای طلاق خلع دو خصوصیت ذکر کرده است: نخست آنکه در طلاق خلع، زوجه از شوهرش کراهت دارد و همین کراهت دلیل تقاضای طلاق از سوی او است، و دیگر اینکه زوج در مقابل مالی که از زوجه دریافت میکند، وی را طلاق میدهد.