چکیده:
با گرمشدن کره زمین و طرح مباحث و دغدغههای جدی درزمینهی افزایش گازهای گلخانهای ـ که بهطور مستقیم با حیات جانوران و گیاهان در ارتباط است ـ و نقش گازهای آلاینده مانند دیاکسید کربن، بشر کوشیده تا از فناوریهای جدید بهجهت مقابله با این پدیده بهره جوید. یکی از این فناوریها، جمعآوری و انباشت دیاکسید کربن در زیر بستر دریاست. باوجود این، مقررات حقوقی حاکم بر تمامی جنبههای این فعالیت در هالهای از ابهام است. اگرچه مقررات کنوانسیون 1982 دریاها و کنوانسیون 1975 لندن و پروتکل منضم به آن (2006) و حتی برخی دستورالعملهای صادره در چارچوب اتحادیهی اروپا که حاوی مقرراتی در این خصوص است، قابلتوجه است، اما هنوز برخی چالشهای موجود، ازجمله تبعات زیستمحیطی ناشی از کاربرد این فناوری نیازمند بررسی و تأمل جدی در رویه بینالمللی و اسناد حقوقی ذیربط است. در این مجال بهاختصار به ظرفیتهای حقوقی موجود و برخی چالشهای مطرح درزمینهی این فناوری میپردازیم.
خلاصه ماشینی:
چالشهای زیستمحیطی ناشی ازجمعآوری و انباشت دیاکسید کربن زیر بستر دریا آرامش شهبازی (تاریخ دریافت: 14/4/1394- تاریخ پذیرش:21/11/1394) چکیده با گرمشدن کره زمین و طرح مباحث و دغدغههای جدی درزمینهی افزایش گازهای گلخانهای ـ که بهطور مستقیم با حیات جانوران و گیاهان در ارتباط است ـ و نقش گازهای آلاینده مانند دیاکسید کربن، بشر کوشیده تا از فناوریهای جدید بهجهت مقابله با این پدیده بهره جوید.
بااینحال، بهویژه ازآنجاکه این فناوری در دهسالهی اخیر بیشتر توجه شده است، میتواند در آینده با سازوکار کمابیش مطمئنی برای کاهش میزان انتشار گاز دیاکسید کربن در اتمسفر لحاظ شود.
com/project/sleipner%C2%A0co2-injection (last visited at 2/4/2015).
رژیم حقوقی حاکم بر جمعآوری و انباشت دیاکسید کربن اکنون، لازم است با تأملی در اسناد و مقررات حقوق بینالملل لازمالاجرای فعلی، بررسی شود که آیا رژیم حقوقی موجود میتواند پاسخگوی نیازهای این حوزه باشد و به عبارت بهتر آیا حقوق بینالملل موجود میتواند یک چارچوب حقوقی معین برای پیشگیری از تخریب محیط زیست دریایی و کاهش مخاطرات بالقوهی استفاده از فناوری CCS فراهم سازد یا خیر؟ بیتردید، ازآنجاکه در این مقاله صرفا بر اعمال این فناوری در زیر بستر دریا میپردازیم، لازم E-Co2.
علاوه بر برخی مفاد کنوانسیون که بهصراحت یا بهطور ضمنی میتوان مقررات حقوقی موردنظر برای اعمال در فناوری جمعآوری و انباشت دیاکسید کربن را استخراج کرد، لازم است تا تعهد کلی طرفین این سند مبنی بر پیشگیری، به کاهش و کنترل آلودگی محیط زیست دریایی بر اساس بخش 12 کنوانسیون حقوق دریاها نیز بهطورکلی.