چکیده:
حقوق خانواده شاید مهم ترین مسئله ای است که از دیرزمان محور مباحث پژوهشگران و اندیشمندان بوده است. بدیهی است که بحث حول محور مبانی آن می تواند بسیاری از مسائل پدید آمده در حقوق خانواده را برطرف کند. نوشتار حاضر درصدد شناخت مبانی حقوق خانواده – البته، در چهارچوب دو حق طلاق و تعدد زوجات - از دیدگاه اسلام است تا در پرتو بررسی آن روشن گردد که آیا عدالت جنسیتی در سپردن اختیار طلاق یا اجازه تعدد زوجات به مردان دخالت داشته است یا تاثیری در آن ندارد. در اثنای مباحث روشن گردید که چه بسا در مواردی شائبه تاثیر جنسیت وجود دارد اما با توجه به اینکه منشا جعل این حقوق اراده الهی و معیار تعلق آن مصالح حقیقی انسان است، عامل جنسیت نمی تواند نقش اساسی در تعلق حقوق به زن و مرد داشته باشد. البته، در این میان، دیدگاه های دیگری نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
ملاک و معیار قوانین حقوقی در اینکه اسلام در همه جا برای زن و مرد حقوق مشابهی وضع نکـرده اسـت ، چنان که در همۀ موارد برای آنها تکالیف و مجازات هـای مشـابهی وضـع نکـرده ، تردیدی نیست اما آنچه نباید مورد غفلت قرار گیرد این اسـت کـه قانونگـذار در شریعت اسلام ، به هنگام وضع قانون ، مصالح عموم را مطمح نظر قرار داده است .
حال که روشن شد که در بینش دینی و براسـاس مبنـای اسـلامی، خاسـتگاه قانون ارادة الهی است و تنها خداست که حق قانونگذاری دارد و معیـار و مـلاک جعل قانون در شریعت مصلحت عامه است و زن و مرد در انسانیت همسان اند و براساس یک هدف مشترک آفریده شده اند و تفاوت در حقوق و تکلیف تنهـا در زمانی ممکن است که سند قطعی، خواه از سوی شـرع و خـواه بـه حکـم عقـل ، وجود داشته باشد و در موارد تفاوت نیز اسلام سازوکارهایی را ارائه داده اسـت ، اکنون ، نوبت بررسی دو مسئلۀ طلاق و تعـدد زوجـات مـیرسـد.
به علاوه ، شما با این کار صورت مسئله را عـوض کردیـد؛ مگر میشود همۀ مسائل را این گونه حل کرد؟ نکته قابل توجه دیگر اینکه آیا تمهیدات لازم در پیشگیری از ظلـم دلیـل بـر ظالمانه و غیرعادلانـه بـودن حـق اسـت ؟ چگونـه از اینکـه جمهـوری اسـلامی تمهیداتی را جهت عدم تضییع حق زنان در نظر گرفته است نتیجه میگیریـد کـه این روند دلیل غیرعادلانه بودن سپردن اصل اختیار طلاق به مرد است ؟ چه کسی میتواند انکار کند که هر گونه حقی برای صـاحب آن پتانسـیل و زمینـۀ ظلـم را منتقی نمیکند؟ چه بسا فرد در بهره گیـری از حـق خـود زیـاده روی کـرده ، حـق / دیگران را نادیده گیرد.