چکیده:
موضوع جزایر سه گانه از زمان حضور استعمار انگلستان در خلیج فارس به موضوع مهم در سیاست خارجی ایران تبدیل شده است. بعد از اینکه امارات متحده عربی در سال 1992 ادعاهای خود را در مورد این جزایر مطرح کرد ابعاد این موضوع وارد مرحله تازه ای شده است و از این سال به بعد همواره شاهد تکرار این ادعاها از سوی امارات و حمایت کشورهای عربی از ادعاهای این کشور هستیم که البته همیشه واکنش های ایران در رد این موضوع و تاکید بر ایرانی بودن این جزایر را به دنبال داشته است، در این پژوهش با توجه به ادعاهای امارات در پی پاسخ به این سوال هستیم که بهترین موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال ادعاهای امارات متحده عربی در مورد جزایر سه گانه چیست؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که با توجه به حاکمیت تاریخی ایران بر جزایر سه گانه و وجود اسناد و مدارک فراوان که مالکیت ایرانی این جزایر را ثابت می کند، ایران می تواند با تشنج زدایی در مناسبات خود در سطح منطقه ای و بین المللی ضمن تحکیم حاکمیت خدشه ناپذیر خود بر این جزایر، امارات متحده عربی را نسبت به ادعای خود در انزوا قرار داده و از شکل گیری ائتلاف ها به نفع این کشور هم جلوگیری کند. در این پژوهش از روش کتابخانه ای-اسنادی و تحلیلی-تبیینی برای گردآوری و تحلیل مطالب استفاده شده است. در نهایت نتایج نشان می دهد مقاطعی که ایران سیاست خارجی تنش زدایی در دستور کار قرار داده است، امارات نسبت به ادعاهای خود در انزوا قرارگرفته است.
خلاصه ماشینی:
در مقابل ایران نیز همواره بر ایرانی بودن این جزایر تأکید داشته است و هرگز حاضر نشده است طبق خواسته امارات در زمینه تمامیت ارضی خود وارد گفتگو شود و در ادامه از ارجاع پرونده به دیوان بینالمللی دادگستری که امارات خواستار آن بود و کشورهای عربی بر انجام آن اصرار دارند، خودداری و اعلام کرده که حاضر است در مورد جزیره ابوموسی صرفا به رفع سوء تفاهمات بپردازد، از زمان طرح ادعای امارات در سال 1992 مواضع ایران در قبال این مسئله تقریبا همین بوده است اما گاها با شدت و ضعفهایی همراه بوده است، دولت سازندگی که این ادعا در آن زمان مطرح شد در ابتدا واکنش تندی نسبت به این ادعا نشان داد و هاشمی رفسنجانی رئیسجمهور وقت در خطبههای نماز جمعه 25 دسامبر سال 1992 به کشورهای عربی و همپیمانان غربی آنان هشدار داد که «برای جداسازی جزایر سهگانه از ایران باید از دریای خون گذشت.
بههرحال مقرر گردید از 5 مهرماه 1371 دو کشور ایران و امارات در جهت توسعه و تحکیم روابط و حس همجواری و اعتقاد به ضرورت حل مسالمتآمیز مسائل فیمابین وارد مذاکره شوند، اما روز 27 اکتبر 1992، هنگامیکه عامل روانی-سیاسی اقدام بیسابقه نظامی باخترزمین علیه عراق در کویت همچنان در بخش عرب نشین خلیجفارس در اوج اثرگذاری بود، دولت امارات متحده عربی عرض حالی را در سازمانملل متحد با این مضمون منتشر کرد که جزیرههای تنب و ابوموسی از آغاز تاریخ به امارات تعلق داشتند و ایران در سال 1971 آنها را بهزور اشغال کرده است (مجتهد زاده،1378: 200).