چکیده:
حرکت از ابتدائیترین و بنیادیترین تجربیات ما در زندگی قلمداد میگردد. این مقولة شناختی دریچة مهمی برای بررسی شناخت بشر و زبان برای زبانشناسان فراهم میآورد. در این جستار نحوة بازنمایی رویدادهای حرکتی فصل ششم رمان هابیت (1937) با عنوان «از چاله به چاه» و ترجمة فارسی آن (علیزاده، 1383) بررسی شده است. پرسشهای پژوهش حاضر به قرار زیر است: 1- مشکلاتی که در ترجمة رویدادهای حرکتی به ویژه اطلاعات مربوط به شیوه و مسیر حرکت وجود دارد کدامند؟ 2- چه راهبردهایی برای برطرف نمودن این مشکلات اتخاذ شده است؟ تحلیل دادهها نشان میدهد که نویسندة متن مذکور و مترجم فارسیزبان هر یک در قالب متن اصلی و متن ترجمه از راهکارهای ترجمه و ابزارهای زبانی متفاوتی برای بیان رویدادهای حرکتی بهره جستهاند. بدین ترتیب، بر طبق نظریة «فکر کردن برای صحبت کردن» (اسلوبین، 1991؛ 1996الف و ب؛ 1997؛ 2000)، شیوههای متفاوت تفکر این دو سخنگوی انگلیسیزبان و فارسیزبان آشکار میگردد.
خلاصه ماشینی:
پرسش های پژوهش حاضر به قرار زیر است : ١- مشکلاتی که در ترجمۀ رویدادهای حرکتی به ویژه اطلاعات مربوط به شیوه و مسیر حرکت وجود دارد کدامند؟ ٢- چه راهبردهایی برای برطرف نمودن این مشکلات اتخاذ شده است ؟ تحلیل داده ها نشان میدهد که نویسندة متن مذکور و مترجم فارسیزبان هر یک در قالب متن اصلی و متن ترجمه از راهکارهای ترجمه و ابزارهای زبانی متفاوتی برای بیان رویدادهای حرکتی بهره جسته اند.
پژوهش حاضر در پی آن است تا نحوة بازنمود رویدادهای حرکتی فصل ششم رمان هابیت (تالکین ، 1 ١٩٣٧) با عنوان «از چاله به چاه » و ترجمۀ آن به زبان فارسی (علیزاده ،١٣٨٣) را مورد ارزیابی قرار دهد و از این رهگذر راهبردهایی را که مترجم در رویارویی با رویدادهای حرکتی متن انگلیسی و مشخصا در صورت بندی مؤلفه های حرکتی مسیر و شیوه حرکت به زبان فارسی اتخاذ نموده است را شناسایی نماید.
بررسی راهبردهای ترجمه (شیوه حرکت ) پس از بررسی پیکرة پژوهش و تحلیل ١١٩ نمونه از رویدادهای حرکتی متن که دارای مؤلفۀ شیوة حرکت میباشند مشخص گردید که مترجم فارسیزبان در ترجمۀ رویدادهای حرکتی و مشخصا در مواجهه با شیوة حرکت در بیشتر مواقع یعنی دقیقا با بسامد ٧٤,٧٨% ، این اطلاعات حرکتی را به طور کامل یا در یک فعل شیوه نما و یا یک عبارت مجزا به زبان فارسی ترجمه نموده است (راهبرد ٢-M).
(1997), "Translating and language: Linguistic theories Explained".
Ibarretxe-Antuñano (2013), "Cognitive Linguistics and Translation".
I. (1997a), Mind, code, and text, In Joan Bybee, John Haiman and Sandra A.