چکیده:
متون ادبی مجموعهای از ذخایر فکری و فرهنگی ملتها و بازتاب اندیشهها و عقاید و آمال آنهاست که در هر عصر و دورهای متاثّر از جامعه و مردم و نیازهای آنان است. مسائل بسیاری همچون جامعهشناسی، مدیریت، اقتصاد، سیاست، نمودهای فرهنگی و اجتماعی و حقوق در ادبیات نهفته است؛ بنابراین در شناخت ملّتها ناگزیر از آشنایی با ادبیات آنها هستیم. مباحث حقوقی و مفاهیم و اصطلاحات وابسته به آن از جمله مسائلی است که در این متون برجستگی خاصی دارد و تاکنون کمتر به آن توجه شده است. در این مقاله تلاش نگارندگان آنست که باب شیر و گاو و با بازجست کار دمنه را به لحاظ حقوق کیفری که خود یکی از شاخههای اصلی علم حقوق است، بررسی کنند؛ زیرا پدیده جرم و مجرم در این دو باب پررنگ تر جلوهگر شده است. جرم و مجرم، انواع مجازات و اهداف آن و مباحث مربوط به عدالت کیفری همچون شهادت، تحقیقات قضایی و تاثیرپذیری قاضی در این مقاله مطرح شده است. در هر مورد سعی بر آنست که مباحث طرح شده در مقایسه با حقوق جزای اسلامی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. این تحقیق مبین آنست که با تامّل و توغّل در متون ادبی می توان به نقطه تلاقی در ادبیات و مباحث حقوقی دست یافت تا در نتیجه ادبیات و محتوای پربار و ارزشمند آن
خلاصه ماشینی:
بازبینی داستان شیر و گاو در کتاب کلیله و دمنه از منظر حقوق کیفری نویسندگان مریم محمودی / 1؛ محمود عابدپور2 1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان 2مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان چکیده متون ادبی مجموعهای از ذخایر فکری و فرهنگی ملتها و بازتاب اندیشهها و عقاید و آمال آنهاست که در هر عصر و دورهای متأثر از جامعه و مردم و نیازهای آنان است.
در این مقاله تلاش نگارندگان آنست که باب شیر و گاو و با بازجست کار دمنه را به لحاظ حقوق کیفری که خود یکی از شاخههای اصلی علم حقوق است، بررسی کنند؛ زیرا پدیده جرم و مجرم در این دو باب پررنگ تر جلوهگر شده است.
در توطئه علیه گاو و خیانت او به شیر نیز عنصر قانونی بودن مشهود است و از زبان کلیله میخوانیم که خطاب به دمنه میگوید:« هول ارتکابی کردی و این غدر و غمز را مدخلی نیک باریک جستی و ملک را خیانت عظیم روا داشتی و این نتوان بود که ساعت به ساعت به وبال آن مأخوذ شوی و تبعت آن تو رسد و هیچ کس از وحوش تو را در آن معذور ندارد و در تخلص تو از آن معونت و مظاهرت روا نبیند و همه بر کشتن و مثله کردن تو یک کلمه شوند» ( همان، 128).
نتیجهگیری در سطور پیشین با نگاهی متفاوت داستان شیر و گاو در کتاب کلیله و دمنه بررسی و تحلیل شد و این متن از منظر حقوق کیفری مورد تأمل قرار گرفت.