چکیده:
در این مقاله، تاثیر پویای برخی متغیرهای کلان اقتصادی یعنی حجم پول، تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده و نرخ ارز بر رفتار شاخص قیمت مسکن در ایران، با استفاده از الگوی تصحیح خطا بررسی می شود. نتایج برآورد الگو که با استفاده از داده های فصلی طی دوره زمانی 1369-1386 و با به کارگیری روش همگرایی بلندمدت یوهانسن- جوسیلیوس به دست آمده است، حاکی از آن است که تمامی این متغیرها با شاخص قیمت مسکن رابطه معنی دار و مثبت دارند. تجزیه واریانس خطای پیش بینی نیز نشان می دهد که تا دوره پنجم سهم زیادی از تغییرات قیمت مسکن توسط خود این متغیر توجیه می شود و با افزایش دوره وقفه، سهم متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، حجم پول و شاخص قیمت مصرف کننده، در توضیح نوسانات شاخص قیمت مسکن افزایش می یابد. همچنین واکنش شاخص قیمت مسکن به ضربه ای معادل یک انحراف معیار در متغیرهای فوق به صورت افزایش شاخص ظاهر می شود و با گذشت 10 دوره، مقدار آن در سطح دائمی خود قرار می گیرد. مقدار ضریب تصحیح خطا 17/0- و از نظر آماری معنی دار است، بنابراین در هر دوره حدود 17 درصد از عدم تعادل در قیمت مسکن تعدیل می شود. کندی تعدیل با توجه به ماهیت بخش مسکن در ایران کاملا منطقی به نظر می رسد.
The purpose of this study is to examine the dynamic effects of some macroeconomic variables: money stock، gross domestic product، consumer price index and exchange rates on determining housing price index behavior in Iran using the error correction model. Using seasonal data، the model is estimated by Johansen-Juselius cointegration approach during 1990-2007. The results reveal that all variables have a significant and positive relationship with housing price index. Forecast error variance decomposition shows that a large amount of house price changes can be explained by the variable itself until the fifth period، and with the increase of lag periods، share of gross domestic product، exchange rates، money and consumer price index would increase in explaining housing price index fluctuations. Furthermore، the response of housing price index to one standard deviation impulse in the aforementioned variables results in housing price index increase، and it returns to the permanent level after ten periods. The value of error correction coefficient is equal to -0.17 and is statistically significant; therefore، about 17 percent of housing price disequilibrium would be adjusted in each period. With regard to the nature of housing sector in Iran، such slow adjustment seems to be quite rational.
خلاصه ماشینی:
نتایج برآورد الگو که با اسـتفاده از داده هـای فصـلی طـی دوره زمـانی ١٣٦٩-١٣٨٦ و بـا بـه کارگیری روش همگرایی بلندمدت یوهانسن - جوسیلیوس بـه دسـت آمـده اسـت ، حـاکی از آن اسـت کـه تمامی این متغیرها با شاخص قیمت مسکن رابطه معنی دار و مثبت دارند.
تجزیه واریانس خطای پیش بینی نیز نشان می دهد که تا دوره پنجم سهم زیادی از تغییرات قیمت مسکن توسط خود این متغیر توجیه مـی شـود و با افزایش دوره وقفه ، سهم متغیرهای تولید ناخالص داخلی ، نرخ ارز، حجم پـول و شـاخص قیمـت مصـرف کننده ، در توضیح نوسانات شاخص قیمت مسکن افزایش می یابد.
نتایج این مقاله نشان می دهد که آزادسازی مالی اوایل دهه ٨٠، در افزایش بی سابقه نرخ خانه دار شدن خانوارهای جوان طی دوره رونق بسـیار مهـم بـوده است (١٩٩٩,Ortalo-Magne and Rady) لاستراپس ، واکنش پویای قیمت مسکن را نسبت به شوک های عرضه پول ارزیابی و بـا اسـتفاده از الگوی تعادل پویای بازار مسکن تفسیر کرده است .
خیابانی در مطالعه ای با عنوان "عوامل تعیین کننـده قیمـت مسـکن در ایـران بـا اسـتفاده از یـک الگوی ARDL"، آثار متغیرهای کلان اقتصادی از جمله رشد نقدینگی ، نـرخ واقعـی ارز، تولیـد و شاخص قیمت سهام را بر نوسانات قیمت مسکن تحلیل کـرده اسـت .
با افزایش دوره های وقفه بـه ترتیـب سـهم متغیرهای تولید ناخالص داخلی ، نرخ ارز، حجم پول و شـاخص قیمـت مصـرف کننـده در توضـیح نوسانات شاخص قیمت مسکن افزایش می یابد.