چکیده:
با توجه به اصل اثر نسبی قرارداد و این که قرارداد اثباتا یا نفیا، حق یا تعهدی را نسبت به اشخاص ثالث جز در موارد استثنایی ایجاد نمی کند، این سوال مطرح است که اگر نقض تعهد ناشی از قرارداد، زمینه ساز ورود زیان به اشخاص ثالث گردد، ایشان برای جلوگیری از بروز خسارت و یا مطالبه ی جبران خسارت به چه اقدام یا اقداماتی می توانند مبادرت نمایند؟ این جستار پس از بررسی فروض مختلف مساله در این خصوص، به این نتیجه دست یافته است که در مواردی که تنها راه جلوگیری از ورود خسارت به اشخاص ثالث، الزام متعهد به اجرای قرارداد باشد، استفاده ی از این راه حل توسط ثالث با منعی روبرو نیست. به علاوه در صورت ورود زیان به ثالث، وی می تواند در صورت وجود شرایط لازم، از قواعدی چون غرور و تسبیب برای مطالبه ی خسارت از متعهد بهره گیرد.
According to the principle of privity of contract and that the contract does not establish any right or obligation with respect to third parties except in exceptional cases، this question arises that if breach of contractual obligation result in damages to the third parties what action or actions they can to do to prevent the losses or to claim compensation of damages? This study after analysis of different aspects about this issue، has achieved to this consequence that in cases that the sole solution for the prevention of damages to the third parties is binding the promisor to specific performance of contract، using such solution by the third party does not face any barrier. Moreover، in the case of occurrence of damages to the third party، he/she can exploit some rules such as deception and causation to claim the damages from the promisor.
خلاصه ماشینی:
"در این جا دو سؤال مطرح می شود: نخست این که آیا شخص ثالث میتواند از متعهد نقض کننده ی تعهد خسارت بگیرد؟ دوم این که بر فرض مسؤولیت ، ماهیت مسؤولیت متعهد متخلف در برابر ثالث از نوع مسؤولیت قهری است یا قراردادی؟ در مورد امکان دریافت خسارت توسط ثالث زیان دیده باید گفت ، بعضی (شهیدی، ١٣٨٦، ٣، ٣٥٨) معتقدند از آن جایی که در قرارداد، هیچ گونه تعهدی به نفع ثالث رخ نداده است و قصد طرفین این نبوده که برای ثالث حقی قائل شوند، در نتیجه وی نمیتواند مطالبه ی خسارت کند.
برای دریافت خسارت به استناد قاعده غرور در مسئله مورد بحث ، باید گفت که اگر اشخاص ثالث به اعتماد معقولی که به قرارداد داشته اند، اقدام به عملی نمایند ولی متعهد قرارداد، نقض تعهد نموده و از این راه به 1- Flour Aubert et Savaux Les obligations p.
حال سؤال این است که آیا در همه ی موارد پیش گفته و مانند آن ، اشخاصی که ممکن است در اثر عدم اجرای تعهد توسط متعهد، دچار زیان گردند و طرف قرارداد نیز محسوب نمیشوند، می توانند الزام متعهد به انجام تعهد را مطالبه نمایند؟ به ویژه این که در این موارد دریافت خسارت ، تنها ضرری را که فعلا بر اشخاص ثالث وارد شده ، جبران میکند و منشاء ضرر همچنان باقی بوده و کماکان به طور بالقوه امکان ورود زیان به ایشان وجود دارد."