چکیده:
انگاشت فروض عقلانیت کامل واطلاعات کامل سبب شده است اقتصاد مارژینالیستی بتواند فرایند تصمیم گیری را از طریق برابری نهایی ها که منجر شده از رفتار بهینه سازی عاملان اقتصادی است، تبیین کند. این رویکرد آکسیوماتیک موجب می گردد هرگونه نااطمینانی از تحلیل ها حذف شود؛ که موجب غفلت اقتصاد مارژینالیستی از اثرگذاری نهادها می گردد. اخلاقیات به عنوان بخشی از نهادهای اجتماعی، دارای احکام و قواعد خاصی است که در مبادلات و انتخاب های عاملان اقتصادی آثار وسیعی به جای گذاشته و منجر به تعیین سطح کارآیی در جامعه میگردد. در این مقاله، سعی بر آن بود که گامی در جهت تدوین الگویی نظری در زمینه تبیین رفتار عاملان اقتصادی در یک جامعه دین مدار (جامعه اسلامی)، که متشکل از نهادهای خاص و منحصر به فرد خود می باشد، برداشته شود. فرضیه پژوهش این بود که اخلاقیات در پرتو اعتقاد به معاد، نا اطمینانی حاصل از عدم تجربه دنیای دیگر را مرتفع ساخته و بهینه سازی رفتار اقتصادی را میسر سازد. در جامعه ای که زندگانی پس از مرگ و تقید به آن، عموما درهم تنیده با اخلاقیات می باشد، دو مساله اساسی رخ می نماید که کارویژه این مقاله تبیین این دو مساله بوده است. مساله اول، نرخ تنزیل بین دو جهانی و مساله دوم، نسبت هزینه (منفعت) نهایی تنزیل شده به هزینه (منفعت) انباشتی است که از آن به عنوان شاخصی در تصمیم گیری عاملان اقتصادی استفاده شده است. نتیجه حاصل از پژوهش این است که با لحاظ نظام پاداش و تنبیه اخروی یا اخلاقیات و هنجارهای برآمده از آن، شرط تعادل در اقتصاد متعارف کارآمد نخواهد بود و نیاز به بازبینی اساسی دارد.
Postulating perfect rationality and full information paves the way for neoclassic economics to explain the process of decision making through equalizing marginal units of variables based on optimizing the behavior of economic agents. This axiomatic approach results in eliminating any uncertainty from the analyses. This problem causes the marginal economics to neglect the issue of institutions. Moralities as a part of social institutions consist of specific rules and regulations، which have large effects on transactions and choices of economic agents، and determine the level of efficiency. This paper tries to develop a theoretical model for explaining the behavior of the economic agents of an Islamic society، which consists of specific and unique institutions. This research hypothesizes that morals in light of belief in the Hereafter eliminate the uncertainty of lack of experiencing the Hereafter and make optimization of economic agents possible. Two issues occur in a society in which the belief in the life after death is mixed with moralities. This paper tackles these two issues. The first one is the inter-world discount rate and the second is the marginal discounted cost (benefit) to the accumulated cost (benefit) ratio which is used as an index by economic agents in decision making process. The result implies that equilibrium condition is not efficient in orthodox economics regarding eternal reward and punishment system and its norms، and requires revision.
خلاصه ماشینی:
بهينه سازي رفتار اقتصادي افراد با توجه به اخلق متأثر از اعتقاد به معاد 1 محمدرضا حيدري 2 سعيد فراهاني فرد 3 نفيسه شايان نژاد الهام کريمي امينآبادي 4 تاريخ دريافت: ٣٣٣٣/٣/٥٨ تاريخ پذيرش: ٣٣٣١/٣٣/٥ چکيده انگاشت فروض عقلنيت کامل و اطلعات کامل سبب شده است اقتصاد مارژيناليستي بتواند فرايند تصميم گيري را از طريق برابري نهايي ها که منجر شده از رفتار بهينه سازي عاملن اقتصادي است، تبيين کند.
بنابراين مطابق اصول کانت ، سعادت واقعي در اين دنيا قابل تحقق نيست و اين دنيا ظرفيت تأمين سعادت حقيقي انسان را ندارد و لذا به دنيايي ديگر نياز است تا اين امر تحقق يابد )مجتهدي، ١٣٠١، ص ١٢٧ و کاپلستون، ١٣٠٢: )342-344 مقوله زندگاني پس از مرگ جايگاه خود را پس از اثبات در ساختار اقتصادي دارا است، ليکن با انگاشت فرض اثبات، منشأ تأثير آن از حوزه ايدئولوژيک خواهد بود که به تبع تغيير آن، نهادهاي رسمي نيز تغيير خواهند کرد.
همان طورکه در اقتصاد متعارف هرگاه صحبت از منفعت و هزينه ها در طول زمان به ميان آيد، نرخ تنزيل از اهميت خاصي برخوردار مي گردد، در جامعه اي نيز که اخلقيات بر انتخاب هاي اقتصادي افراد مؤثر است، عمومأ نفع يا هزينه ناشي از اين انتخاب ها -با فرض اثبات وجود زندگاني پس از مرگ- با اجر يا پاداش اخروي در هم تنيده خواهد بود که اين اجر يا پاداش در طول زمان به افراد خواهد رسيد، لذا وجود عامل زمان، لزمه وجود نرخ تنزيل بين دو جهاني است.