چکیده:
از آنجایی که در عصر حاضر، توانمندی در بهره مندی از قدرت نرم برای کشورها و بازیگران سیاسی مهم تلقی می شود، توجه به زمینه ها و بسترهای افزایش قدرت نرم حائز اهمیت می باشد. یکی از منابع فرهنگی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در کشورهای اسلامی و منطقه خاورمیانه، تشیع و وجود علمای شیعه است. به عبارتی دیگر، وجود مذهب تشیع در مناطق پیرامونی کشور ایران و وجود علمای دینی نیز یکی از ظرفیت های مناسبی است که زمینه های تاثیرگذاری ایران را افزایش می دهد. وجود مذهب تشیع، علمای دینی وحوزه های علمیه فعال نیز زمینه های کنشگری ایران را در کشورهای اسلامی و علی الخصوص عراق جدید فراهم می آورد و همین عوامل زمینه های همبستگی، تعامل چندجانبه و گسترش روابط سیاسی و فرهنگی را به همراه دارد.. به هر روی، این مقاله خواهان پاسخ به سوال زیر است؛ مراجع مذهبی و عالمان دینی کشور عراق از چه نقشی در ارتقاء میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در این کشور برخوردارند؟ فرضیه اصلی عبارت است از اینکه دیدگاه مثبت مراجع مذهبی در کشور عراق و مخصوصا شخص آیت الله سیستانی نسبت به ایران و روابط مستمر با جمهوری اسلامی ایران، با توجه به جایگاه والای این اشخاص در جامعه عراق از نقشی مثبت در افزایش میزان قدرت نرم ایران در این کشور برخوردار است.
Since enjoying with soft power is currently important for states and political actors، considering the contexts of rising soft power will be crucial. One of the sources of Iran’s soft power in islamic countries and middle east is Shiism and shia scholars. In other words، the presence of shiism and religious scholars around Iran will increase the influence of Iran. In fact، the presence of shiism، religious scholars and active religious schools pave the way of Iran’s activity and maneuvering in islamic countries especially new Iraq. Such factors will bring about solidarity، multilateral relations and prolongation of political- cultural relations as well. Nevertheless، the current paper is trying to analyze the role of Iraqi local religious scholars on expansion of Iran’s soft power. The main hypothesis emphasizes upon the positive attitudes of Iraqi domiciled religious scholars especially Ayatollah Sistani about Iran as well as stable relations with Iran and their prestigious status within Iraq’s society which will increase the levels of Iran’s soft power in Iraq.
خلاصه ماشینی:
نقش مراجع تقلید و علمای دینی کشور عراق در افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران 1 ملیحه نیکروش علیاکبر جعفری( چکیده به دلیل آنکه در عصر حاضر، توانمندی در بهرهمندی از قدرت نرم برای کشورها و بازیگران سیاسی مهم تلقی میشود، توجه به زمینهها و بسترهای افزایش قدرت نرم حائز اهمیت است.
(برنا بلداجی،1391: 1)در این راستا، در مقاله حاضر، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در کشور عراق، و با توجه به اهمیت بسیار زیاد دین و مراجع مذهبی در دو کشور عراق و ایران، به صورت موردی نقش مذهب و عالمان دینی مورد مداقه قرار میگیرد.
از همین رو، پرسش اصلی این مقاله اینگونه بیان میشود که نقش مراجع تقلید کشور عراق در تقویت جایگاه ایران در اذهان مردم و نزدیکی ایران به اهداف خود در عراق و منطقه خاورمیانه و درنتیجه ارتقای قدرت نرم ایران در عراق چگونه قابل ارزیابی است؟در پاسخ میتوان فرضیهای بدین ترتیب بیان کرد که دیدگاه مثبت مراجع مذهبی مخصوصا شخص آیتالله سیستانی نسبت به ایران و روابط مستمر با جمهوری اسلامی ایران، و با توجه به جایگاه والای این اشخاص در جامعه عراق از نقشی برجسته و مهمی در افزایش میزان قدرت نرم ایران در این کشور و دستیابی ایران به اهداف خود در عراق و منطقه خاورمیانه برخوردار است.
امروز نیز بهرغم ایرانی بودن آیتالله سیستانی، وی نه تنها در بین مردم عراق و ایران (عرب، عجم)، بلکه در بسیاری از کشورهای اسلامی، مقلدان زیادی دارد و ایشان در مسائل سیاسی حاکم بر جهان اسلام، بدون مقید بودن بر مکان یا زمان و ملیت خاص، بیانیههایی در حمایت از مسلمانان صادر میکند و اینها حاکی از فراملی، فرازمانی و فرامکانی بودن مرجعیت در این عصر است.