چکیده:
مسئلهای که از دیرباز توجه طرفین قرارداد بیع را به خود مشغول کرده است، مسئولیت
زیانهایی است که به مبیع بعد از انعقاد قرارداد بیع و قبل از تسلیم آن به خریدار
وارد میشود. مسئله این است که بایع تا چه زمانی نسبت به مبیع مسئولیت دارد و به
عبارت دیگر، ضمان در چه لحظهای به خریدار منتقل میشود. پاسخ نظامهای حقوقی مختلف
دراین خصوص یکسان نیست. مقاله حاضر به بررسی موضوع در خصوص قرارداد بیع متضمن حمل
کالا در کنوانسیون بیع بینالمللی کالا (وین 1980) و حقوق ایران میپردازد. از
آنجا که ایران هنوز به کنوانسیون مزبور ملحق نشده است، مقایسه آن دو بسیار مفید و
ضروری مینماید.
خلاصه ماشینی:
"[58] اما جزئیات و حالات استثنایی که در کنوانسیون مورد توجه قرار گرفته است به صراحت در حقوق ایران مطرح نشده و برای تعیین لحظه انتقال ضمان در حالات مطرح شده در مواد 67 و 68 کنوانسیون میباید به قواعد و اصول کلی مراجعه کرد: 1ـ اگر قرارداد بیع متضمن حمل کالا باشد و بایع ملزم به تسلیم آنها در محل معین نباشد راه حل پیشنهادی در کنوانسیون مبنی براینکه "ضمان از زمان تسلیم کالا به اولین متصدی حمل و نقل به مشتری منتقل میشود" قابل پذیرش نیست.
ت. به ارسال کننده (بایع) حق داده مادام که مالالتجاره در دست متصدی حمل و نقل است بتواند آن را پس بگیرد اما به موجب بند 1 ماده 383 در صورتی که بارنامهای توسط ارسال کننده تهیه و بوسیله متصدی حمل و نقل به مرسل الیه تسلیم شده باشد ارسال کننده نمیتواند از حق استرداد مذکور در ماده 383 استفاده کند که به نظر میرسد در نظر قانونگذار ایرانی تا قبل از تسلیم بارنامه (سند مالکیت کالا) کالا تحت اختیار و کنترل بایع قرار دارد پس برای قطع این کنترل باید اسناد کالا هم تحویل شود و چون انتقال ضمان با انتقال کنترل مبیع از فروشنده به خریدار همراه است هر امری که مانع این قطع کنترل باشد، میبایست رفع نمود."