چکیده:
تحليل هاي گوناگوني از مفهوم شهروندي در گرايش هاي مختلف علوم انساني ارائه شده است. به طور كلي، مي توان شهروندي را در يك مفهوم به «حق نوين تمامي انسان ها براي زيستن و داشتن حقوق بنيادين» معني كرد. با پذيرش اين موضوع كه حقوق شهروندي به همگان تعلق دارد و از اين حيث نمي توان ميان افراد تفاوت قائل شد؛ دو نتيجه مهم در روابط داخلي و بين المللي پديدار مي شود: نخست اينكه، شهروندي نماد هويت ملي همه اشخاصي به شمار مي آيد كه در آن كشور ساكن هستند؛ دوم اينكه، با كمي دقت مي توان دريافت كه در برخورداري از حقوق بنيادين و مطالبه آن براي تمامي انسان ها در يك كشور، تفاوتي ميان اتباع و ديگر افراد وجود ندارد. هر چند هر دو فرض به نوعي با چالش روبه رو هستند، در اين مقاله مباني نظري و آثار حقوقي و اجتماعي آنها بررسي خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"مسئله مهم آن است که اگر اهمیت آینده سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی در سطح ملی ، شهروندان را به مشارکت در این دسته از مسائل برمی انگیزد، نبود این انگیزش در ایده شهروندی جهانی را چگونه می توان جبران کرد؟ مهمتر ازهمه اینکه آیا می توان در خارج از مرزها به افراد مسئولیت تحمیل کرد، حال آنکه الزام دول ها به عنوان تابعان حقوق بین الملل در ابهام قراردارد؟ میلر تحلیل دقیقی در این مورد ارائه نم دهد.
حقوق شهروندی در اسنادومعاهدات بین المللی هدف از این بررسی ، معرفی و بررسی کامل این اسناد نیست ، بلکه بیشتر منظور این است که مفهوم شهروندی در اسناد بین المللی تا چه حد مورد توجه قرار گرفته است وآیا می توان از مطالعه در آنها به قواعد و اصولی برای تقویت تئوری شهروندی جهانی دست یافت ؟ قبل از بررسی اختصاری این اسناد، باید متذکر شد که قانون احترام به آزاد های مشروع و حفظ حقوق شهروندی نباید به نحوی تفسیر شود که مغایر با تعهدات بین المللی جمهوری اسلامی ایران باشد.
در ارتباط با اجرای بهتر عدالت و رسیدن به اهداف مورد نظر شهروندان ، ممکن است این پرسش مطرح شود که دول ها یا افراد، کدام یک می توانند عدالت را اجرا کنند و در مسائل مختلف به روشی عمل نمایند که به سود تمام شهروندان باشد؟در این زمینه نمی توان نقش یک زمامدار نکته سنج را انکار کرد (٦٩ :٢٠٠٠ ,Graham) و دقیقا به همین دلیل است که اسناد بین المللی در مقام تحمیل تعهد در حوزه حقوق شهروندی و بشر همواره دول ها را خطاب قرار مدهند و مردم عادی را تنها «دارای حق و مساوی باهم » محسوب مدارند."