چکیده:
همزيستي مسالمت آميز انسان ها روشي است كه صرف نظر از حق بودن مكتب ها و منش ها، يا سعادت و شقاوت افراد، به زندگي مسالمت آميز انسان ها و به رسميت شناختن حقوق اجتماعي آنان مي پردازد.
مقصود از همزيستي مسالمت آميز انسان ها، فراتر از جنگ يا صلح در برابر جنگ، و مشتمل بر روشي است كه تعاون و احسان به ديگران را نيز فراگيرد.
پژوهش هاي پيشين درباره اين موضوع، غالباً به ديدگاه قرآن درباره همزيستي مسالمت آميز با پيروان اديان آسماني (اهل كتاب) پرداخته اند و «انسان» صرف نظر از انديشه و عقيده اي كه دارد، كمتر در اين پژوهش قرآني بررسي شده است. اين پژوهش بر آن است تا ضمن جبران اين كاستي به مقدار بضاعت، ميان آموزه هاي قرآني و يافته هاي بشري در قالب نظام بين المللي حقوق بشر، مقايسه اي اجمالي دهد.
فرضيه پژوهش، اين است كه همزيستي مسالمت آميز درباره همه انسان ها به عنوان روايتي عمل گرايانه، سفارش قرآن است. تنها استثناي آن، افرادي اند كه با مسلمانان در حال جنگ اند و محارب به شمار آيند يا انسان هاي ناتوان را تحت ستم شديد قرار داده، آزادي و حقوق بنيادين آنان را از ايشان ستانده باشند.
خلاصه ماشینی:
پژوهش های پیشین دربارة این موضوع، غالبا به دیدگاه قرآن دربارة همزیستی مسالمت آمیـز بـا پیـروان ادیان آسمانی (اهل کتاب) پرداخته اند و «انسان» صرفنظر از اندیشه و عقیدهای کـه دارد، کمتـر در ایـن پژوهش قرآنی بررسی شده است .
اصالت صلح قرآن در سورة نساء، پس از بیان دستورهایی که برای دوام صلح و آرامـش در جامعـه ضروری است ، به مؤمنانی که برای دفع تجاوز دشمنان به مصـاف آنـان رفتـه انـد گوشـزد می کند که مبادا به طمع جلب منافع مادی، متعرض کسانی گردند که متجاوز نیستند و قصد مقابله و جنگ را ندارند: {یا أیها الذین آمنوا إذا ضربتم فی سبیل الله فتبینوا ولا تقولوا لمن ألقی ٰ إلـیکم السـلاملسـت مؤمنا تبتغون عرض الحیاة الدنیا} (نساء: ٩٤) ای کسانی که ایمان آوردهاید، هنگامی که در راه خدا گام برمی داریـد، تحقیـق کنیـد و بـه کسی که صلح (یا اسلام یا تسلیم شدنش ) را به سویتان می افکند، نگویید مؤمن نیسـتی تـا متـاع زندگی دنیا را بجویید.
نتیجه جهان پس از تجربه جنگ های فراوان، گامهای موثری در تأمین صلح و امنیت بین المللـی برداشته و بر همزیستی مسالمت آمیز و آزادیها و حقوق اساسی بشر تأکید کرده است ؛ اما قرنها پیش از آن، ادیان الهی ، به ویژه دین اسلام، بر این اصول پای فشرده و نسـبت بـه حقـوق همـه انسان ها، بدون نظرداشت عقیده، نژاد، رنگ ، جنس ، زبان و موقعیت اجتماعی ، سفارش کرده اند.