چکیده:
مقدمه: مطالعات متعدد مشخص كرده علاوه بر رسوب دو پروتئين پپتيد بتا آميلوئيد و neurofibrillary tangles كه مكانيسم هاي اصلي در پاتوژنز بيماري آلزايمر محسوب مي شوند، مكانيسم هاي التهابي نيز درپاتوژنز اين بيماري نقش اساسي دارند. واسطه هاي التهابي متنوع چون فعال كننده ها و مهاركننده هاي كمپلمان، كموكاين ها و سيتوكين ها كه توسط ميكروگلياها و آستروسيتها رها مي شوند، سبب نقص در عملكرد و مرگ تدريجي نورونها ميگردند. يكي از مهمترين اين سيتوكين ها، فاكتور تومور نكروز آلفا TNF-α مي باشد. اين مطالعه به منظور بررسي رابطه بين واريانت هاي ژن هاي TNF-α و APOE با بيماري آلزايمر اسپوراديك در جمعيت ايراني، طراحي و اجرا گرديد.
روش كار: در اين مطالعه مورد– شاهدي، پلي مورفيسم ژن TNF-α در 163 فرد سالم و 167 فرد مبتلا به آلزايمر نوع اسپوراديك مورد بررسي قرار گرفت. DNA ژنومي با روش Salting Out از لنفوسيت هاي خون محيطي استخراج شده و ژنوتايپينگ نمونه ها براي پلي مورفيسم C>T در پروموتر ژن TNF-α با استفاده از روش PCR/RFLP و الكتروفورز پلي آكريل آميد انجام شد. نتايج به دست آمده با استفاده از تستهاي مجذور كاي و رگرسيون لجيستيك با كمك نرم افزار SPSS 11.5 مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند.
يافته ها: نتايج به دست آمده نشان دهنده فراواني بيشتر معني دار ژنوتيپ TNF-α -850 C/T در جمعيت مورد بيمار نسبت به گروه كنترل بوده است (P=0.038). گرچه تفاوت معني داري در فراواني ژنوتيپ هوموزيگوت TNF-α -850 T/T و نيز در فراواني آللي TNF-α -850 Tمشاهده نگرديد (P>0.05). در اثرمتقابل دو پلي مورفيسم ژن هاي TNF-α و APOE نيز نتيجه معني داري بدست نيامد (P>0.05).
نتيجه گيري: اين مطالعه پلي مورفيسم هتروزيگوت C/T TNF-α -850 را بعنوان ريسك فاكتور براي بيماري آلزايمر اسپوراديك در جمعيت ايراني نشان مي دهد. براي نشان دادن اثر پلي مورفيسم هوموزيگوتT/T TNF-α -850 و آلل T، مطالعات آتي با حجم نمونه بيشتر پيشنهاد مي شود.