چکیده:
از دهه ي 1980 اعطاي تسهيلات به عنوان يكي از مهمترين ساز و كارهاي ايجاد شغل، به ويژه براي زنان، مورد تاكيد قرار گرفته است. برخي مطالعات تجربي نشان داده اند كه عدم دسترسي به اعتبار، محدوديتي عمده براي بسياري از كارآفرينان به شمار مي رود. بسياري از كارشناسان معتقدند دسترسي به اعتبارات زنان را توانمند مي سازد، به اشتغال و استقلال اقتصادي آنان ياري مي رساند و نقش آنان را در تصميم گيري ها در سطح خانواده و جامعه ارتقاء مي بخشد. با اين حال، برخي از محققان نيز معتقدند بخش قابل توجهي از زنان علي رغم دسترسي به منابع مالي، كنترلي بر نحوه ي استفاده از وام ندارند. تامين اعتبارات ارزان براي سرمايه گذاران از سوي دولت يكي از مهم ترين ابزارهاي ايجاد اشتغال در ايران بوده و يكي از اشكال مشخص اين سياست، تسهيل اعطاي وام با نرخ هاي سود پائين به شركت هاي تعاوني است. در اين مقاله با استفاده از آمارهاي رسمي و مصاحبه هاي مستقيم با مديران تعاوني هاي زنان در استان مازندران نشان داده شده است كه بسياري از زنان دريافت كننده ي وام فعاليت اقتصادي جديدي را آغاز نكرده اند و به همين جهت اعطاي وام ارزان به شركت هاي تعاوني در ايجاد اشتغال موفقيت چنداني نداشته است.
خلاصه ماشینی:
"زنان برای آغاز فعالیت های اقتصـادی بـا مشـکلاتی مواجـه هسـتند کـه در ارزش ها و باورهای فرهنگی – اجتماعی ریشه دارد و در فضای حقـوقی جوامـع انعکـاس 1 Sebstad and Chen 2 Creevey, Ndour and Thiam 3 Hulme and Mosley 4 Armendariz and Morduch یافته است .
همانطور که جدول ١ نشان می دهد در طول سـال هـای ٩٠-١٣٥٥ نـرخ بیکـاری در میان زنان همواره بسیار بالاتر از مردان بوده است ؛ به همین جهت زنان تـلاش کـرده انـد که با افزایش سطح تحصیلات خود، احتمال پیدا کردن فرصت های شغلی را بـالا ببرنـد؛ به نحوی که سهم زنان در میان دانشجویان از ٣٨ درصد در سال ١٣٧٥ بـه بـیش از ٥٠ درصد در سال ١٣٨٥ افزایش یافته اسـت .
اشتغال پیش بینی شده توسط این تعاونی ها در وزارت تعاون ، کـار و رفـاه اجتماعی به عنوان فرصت های شغلی ایجاد شده اعلام مـی گـردد در صـورتی کـه شـمار کارکنان تعاونی ها عموما بسیار کمتر از داده های رسـمی اسـت ؛ بـه عـلاوه بـا توجـه بـه داده های رسمی در سال ١٣٨٢ معادل ٣١ درصد و در سال ١٣٩٢ حـدود ٤٠ درصـد از فرصت های شغلی ذکر شده در تعاونی های غیر فعال محو شده است .
به عنوان مثـال ، بـر اسـاس داده هـای رسـمی تعـداد شـاغلین تعاونی های فعال زنان در صنایع دستی ١٤٦ نفر بوده است ؛ اما بسیاری از کارکنـان ایـن تعاونی ها (تعداد و نسبت روشن نیست ) پیش از تاسیس تعاونی نیز در خانه های خود کار می کرده اند و پس از تاسیس تعاونی به کار سابق خـود ادامـه مـی دهنـد."