چکیده:
یزد، در تمام دوره ی زندیه به دست محمّدتقیخان اداره میشد. وی تا سال اوّل سلطنت فتحعلیشاه قاجار بر حکومت یزد باقی ماند و بناهای عامّ المنفعه ی فراوانی ایجاد کرد، از جمله باغ دولت آباد، میدان خان ، بازار قیصرّیه و ... . باغ دولت آباد در سال ١١٦٠ هجری قمری ساخته شد، این بنا یکی از آثار تاریخیفرهنگی، و از جاذبه های منحصر به فرد گردشگری به حساب میآید؛ و در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است . در سال ١٢١٣ هجری قمری وقف نامه ی باغ دولت آباد به قلم آقا سیّد احمد اردکانی که از فضلای دوران بود، نوشته شد. نثر این وقف نامه در برخی از بخش ها گاه یادآور نثرهای فنّی و مصنوع پیشین مانند تاریخ وصّاف است ، و گاه کلام آهنگین و موزونش گوشه هایی از گلستان سعدی را در ذهن تداعی میکند. در این مقاله ضمن معرّفی مختصر مجموعه ی باغ دولت آباد، متن وقف نامه ی آن به لحاظ سبک نگارش ، ویژگیهای لفظی و معنوی، و آرایه های ادبی بررسی و نگارنده ی آن معرّفی شده است .
خلاصه ماشینی:
"com صفحات ٩٨- ١٠٥ جلوه های ادبی در متن وقف نامه ی قنات و باغ دولت آباد حمیدرضا امیری کمال آباد١، زهرا علایی تفتی ٢ ١ دانشجوی کارشناسی ارشد ایران شناسی، دانشگاه میبد ٢ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد چکیده یزد، در تمام دوره ی زندیه به دست محمدتقیخان اداره میشد.
(یزدانی و سمسار یزدی: (1390 وقف نامه ی قنات و باغ دولت آباد یکی از نمونه های شاخص و برجسته ی اسناد تاریخی است که نگارنده ی آن ـ آقا سید احمد اردکانی ـ به شیوه ی هنرمندانه ای موقوفه و شرایط آن را معرفی کرده است ؛ و با کلام فصیح و لحن آهنگین خود اثری فاخر خلق نموده و با لطافت و ظرافت یادگاری ماندگار به جای گذاشته است .
»(نائینی، ١٣٨٣: ٣٥٦) ٨) آمیختگی نظم و نثر: «اگر در هوای گل های آتشینش کسی آتش پرست شود رواست و اگر در خدمت سرو پاینازنینش نیک بختی کمر خدمت بندد به جا فکنده سنبل تر زلف بر دوش گشاده باد نسرین را بناگوش » (نائینی، ١٣٨٣: ٣٥٣) ٩) تسجیع (سجع ): از ویژگیهای متن وقف نامه ی مجموعه ی باغ دولت آباد به کارگیری آرایه ی سجع در آن است ؛ که از مختصات نثر منشیانه ای است که در سبک شناسی ملک الشعرای بهار ذیل نثرهای قرن دهم تا سیزدهم بر آن تأکید شده است ."