چکیده:
شعر فاطمی، یکی از انواع اشعار آیینی است که به شناساندن سیره حضرت فاطمه (س ) و بیان حوادث زندگی ایشان میپردازد. این مقوله هرچند در دوره های گذشته ادبیات فارسی نیز سروده میشده ؛ اما تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چندان مورد توجه قرار نگرفته بود. مضامین شعر فاطمی تا قبل از این زمان بسیار کلی و بیشتر دربارة شهادت حضرت زهرا(س ) بود. با تغییر فضای سیاسی جامعه ایران در سالهای پایانی دهه پنجاه ، فرهنگ اسلامی در همه عرصه ها و از جمله در ادبیات و شعر تاثیر گذاشت و در نتیجه شاعران انقلاب اسلامی با تکیه بر اندیشه های دینی خود به سرودن اشعار آیینی پرداختند. در سالهای دفاع مقدس نیز شاعران برجسته دهه ٦٠ در کنار پرداختن به مضامین متناسب با روزهای جنگ و حماسه ، توجه ویژه ای به شعر آیینی و از انواع آن -شعر فاطمی- داشته اند. به همین دلیل دهه ٦٠ نقطه آغاز تقویت شعر دینی و شعر فاطمی در عصر جدید است . به علاوه ، شاعران معاصر سعی کرده اند با پرداختن به زوایای مختلف زندگی ایشان ، برای شناساندن سیرة ممتاز این بانوی بیبدیل گامی بلند بردارند. احمد عزیزی از شاعران متعهد انقلاب است که با خلق آثار متعدد به تقویت شعرآیینی و بکارگیری مضامین نو در شعر فاطمی نام خود را با این مقوله شعری پیوند داده است . در این مقاله ضمن شناسایی اشعار فاطمی از احمد عزیزی در دهه شصت ، به بررسی مضامین بکار رفته در این نوع شعر پرداخته شده است .
خلاصه ماشینی:
"به عنوان نمونه در دوران دفاع مقدس ، قیصرامین پور در کتاب ظهر روز دوازدهم که دربارة رشادتهای حضرت قاسم (ع ) و برای نوجوانان نوشته شده تنها در یک بند از اشعار خود به نام حضرت زهرا(س ) اشاره میکند: « این صدای اوست / این صدای آشنای اوست / این صدا از ماست / این صدای نوادة زهراست / هست آیا یاوری ما را؟!» (امین پور، ١٣٦٥) شعر فاطمی پس از انقلاب و با توجه خاص به ایام فاطمیه از سوی رهبر کبیر انقلاب در دوره های معاصر به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است .
» (شهیدی، ١٣٩٣) عزیزی در این ابیات با لحنی اندوهناک از مصیبت حضرت فاطمه و غوغایی که در دل علی (ع ) به پا شده سخن میگوید: داغ عطر یاس زهرا زیر ماه میچکانید اشک حیدر را به چاه عشق معصوم علی یاس است و بس چشم او یک چشمه احساس است و بس گریه آری گریه چون ابر بهار بر کبود یاس و سرخ نسترن مدفن این ناله غیر از چاه نیست جز دو کس از قبر او آگاه نیست (عزیزی، ١٣٩٠) ارادت به حضرت زهرا(س ) یکی از مضامین پرکاربرد در اشعار آیینی ، ابراز ارادت و مدح و ثنای آن بزرگواران است ."