چکیده:
دشواری رساله حاضر مربوط به عدم انجام یک تحقیق کامل در خصوص موضوع می باشد به گونه ای که هر یک از اندیشمندان فقهی و حقوقی صرفا اشاره ای مختصر به ابعاد رکن روانی جرم داشته اند . شایان ذکر است رکن روانی جرم به عنوان یه موضع کلی مورد بررسی قرار گرفته و موضوع مذکور دارای ابعاد مختلف حقوقی وروان شناسی و جامعه شناسی و ...بوده که در این میان بررسی بعد حقوقی مد نظر بوده و بررسی سایر ابعاد نیازمند انجام مطالعات مخصوصی است که خارج از حیطه ی بحث می باشد .نتایج به دست امده به اختصار عبارتند از : رکن روانی در جرایم عمدی قصد مجرمانه می باشد که دارای اجزایی چون علم .عمد .انگیزه می باشد و رکن روانی در جرایم غیر عمدی تقصیر جزایی می باشد که دارای مصادیقی چون بی احتیاطی . بی مبالاتی .عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی می باشد.
خلاصه ماشینی:
کليد واژه ها = رکن رواني جرم علم ، عمد ، قصد انگيزه ، خطا ، تقصير جزايي، قصد مجرمانه بيان موضوع و انتخاب انگيزه آن ارتکاب جرم و نقص اوامر و نواحي قانون گذار صرفا منوط به تحقق رکن مادي جرم نمي باشد و همانطور که در کليات حقوق جزا مذکور شده است ديده شد که براي تلقي نمودن عمل ارتکابي تحت عنوان عمل مجرمانه وجود سه رکن ، از شرايط اساسي و ضروري مي باشد .
از اين رو مرتکب در هر جرمي بايد به نامشروع بودن عمل ارتکابي عالم باشد از ديدگاه ها فقها فقهاي اسلامي اعم از اماميه و عامه ، بحث علم را يکي از شروط تحقق عمد دانسته و براي اينکه جرمي از نظر انها عمدي تلقي گردد، حصول دو شرط لازم است .
انگيزه علت خصوصي و شخصي است که مرتکب را به انجام عمل وادار مي کند ودر هر جرم با جرم ديگر متفاوت مي باشد زيرا انگيزه هاي شخصي مجرمين در ارتکاب اعمال مجرمانه واحد نبوده در حالي که قصد مجرمانه در کليه جرائم واحد مي باشد (٩) از ديدگاه فقها فقهاي اسلامي معتقدند که انگيزه، مرحله پيش از ارتکاب جرم مي باشد و نقش کليدي در ارتکاب جرم ايفا مي نمايد و با بررسي کششها و احساسات دروني مرتکب مي توان قصد مجرمانه را احراز نمود پيشينه رکن رواني در حقوق ايران اين بحث در سه گفتار مشتمل بر دوران باستان، دوره حقوق اسلامي و دوران اسلامي مورد توجه است که در اينجا به اختصار صحبتي ازدوره حقوق اسلامي مي شود دوران حقوق اسلامي با ظهور دين مقدس اسلام و تشکيل حکومت اسلامي توسط نبي گرامي اسلام و اجرا شدن احکام تقنيني وتشريعي اسلام، حقوق کيفري متحول گرديده و تغييرات اساسي در پيکره ان به وجود امده .