چکیده:
تربیت همواره از مهم ترین دغدغه های بشر بوده این مهم در تربیت دختران اهمیت بیشتری داشته چرا که ایشان در نقش مادر پرورش دهنده نسل آینده اند. از سوی دیگرآموزه های دینی و روایی نیز به دلیل اهمیت موضوع راه هایی در پرورش دختران معرفی نموده است . هدف جستار حاضر، که به شیوه کیفی و از راه تحلیل محتوای روایات معصومین (ع ) انجام گرفته ، بررسی روش های تربیت دختران در روایات معصومین (ع ) بوده است . نتیجه آن که در روایات اسلامی ملاحظاتی هم چون مبانی، اهداف و اصول تربیتی ویژه دختران و تفاوت های جنسیتی مد نظر قرار گرفته روش های تربیتی متناسب معرفی شده است . برخی از این روش ها عبارت است از: مهرورزی، تکریم ، آموزش عینی و عملی، تعاون و همکاری، مشورت ، امر به معروف و نهی از منکر، تشویق و تنبیه ، تغافل ، تکرار و تمرین ، قصه ، داستان و. . . . که به دو دسته روش های معطوف به علم و روش های معطوف به عمل تقسیم شده اند تا اجرای آن به واقعیت نزدیک باشد.
خلاصه ماشینی:
از اين سخنان ميتوان چنين نتيجه گرفت که دوره نوجواني به علت فعاليت و گيرايي ذهني و تغييرات ويژه اي که به لحاظ جسمي و رواني(رشد و نمو سازمان عصبي مغز، رشد فيزيکي، رشد نظام جنسي و نقش پذيري بر اساس جنسيت ، رشد احساس خود به عنوان يک بزرگسال و کسب موقعيت بزرگسالي و ساير عوامل جسمي، رواني و اجتماعي) در نوجوانان ايجاد ميکند گرايش هاي آينده آنان را نيز جهت دهي ميکند، به همين علت ائمه دخول در تربيت و راهنمايي آنان را پيش از ورود ديدگاه هاي اشتباه و گاها ضلالت بار توصيه ميکنند و روش هاي ويژه اي را به فراخور تفاوت هاي بين دختران و پسران در نکاتي بسيار ظريف پيشنهاد ميدهند.
قائل شدن به تفاوت هاي جزئي در تربيت دختران و پسران در فرهنگ قرآن و به تبع آن در سيره معصومين (ع ) به اين معنا نيست که عامل جنسيت داراي بار معنايي خاصي است ، بلکه انسان به طور اعم حامل امانت الهي و خليفه خدا در زمين است و تمامي نداهاي قرآني همه زنان و مردان را مورد خطاب قرار ميدهد، بنابراين همه انسان ها از مرد و زن داراي فطرت الهياند و از هدايت الهي برخوردار ميشوند، اما چون مسئوليت آنان متفاوت است برخي از روش هاي تربيت و ارزش هايي که براي هرکدام مطرح ميشود متفاوت با ديگري است .
بنابراين دسته اي از اصول تربيتي که مبتني بر شرايط خاص دختران ميباشد از اين قرار خواهد بود: اصل پذيرش اگر قصد تربيت فرزنداني است که خود را انسان هايي با ارزش تصور کنند، بايد آنان را با تمام کاستيهايشان پذيرفت .