چکیده:
هدف کلی از تدوین این مطالعه ارزیابی درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان مازندران و تعیین سطح توسعه یافتگی به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه با استفاده از آمار و اطلاعات مربوط به سال ١٣٩٠ میباشد تا در بعد کاربردی نتایج این پژوهش در تصمیم گیریها و سیاست گذاریها و برنامه ریزیهای منطقه ی و محلی مورد استفاده مسئولین قرار گیرد. برای تعیین سطح توسعه یافتگی از مدل تاکسونومی عددی با انتخاب شاخص بهداشتی و درمانی در میان نه شهرستان اول استان مازندران (از نظر جمعیتی) استفاده شده است . روش کار در این پژوهش توصیفی و تحلیلی میباشد. برخی نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده عدم توزیع هماهنگ خدمات بهداشتی و درمانی در میان شهرستان های استان میباشد به گونه ای که شهرستان ساری به عنوان مرکز استان در وضعیت توسعه یافته ، سپس بابلسر، بابل ، آمل ، قائمشهر، بهشهر، نور و چالوس نسبتا توسعه یافته ، محمودآباد پایین تر از حد توسعه قرار میگیرند.
خلاصه ماشینی:
جدول ١- جمعيت شهرستان هاي مورد بررسي استان مازندران در سال ١٣٩٠ شهرستان جمعيت آمل 346775 بابل 469561 بابلسر 175302 بهشهر 156195 چالوس 122863 ساري 495360 قائمشهر 295135 محمودآباد 90502 نور 105894 روش آناليز تاکسونومي عددي در برنامه ريزيهاي ناحيه اي بايد از روش هايي براي تعيين نقاط همگن و درجه توسعه يافتگي نقاط سکونتگاهي استفاده شود که با توجه به ماهيت اين مقوله ، بايد روش مناسبي اتخاذ گردد.
تکنيک مورد نظر شامل مراحلي از جمله ؛ تشکيل ماتريس تشکيل داده محاسبه ماتريس درجه توسعه استاندارد يافتگي محاسبه فواصل مرکب بين محاسبه شهرستان سرمشق توسعه تعيين پيداکردن کوتاهترين نواحي ممکن فواصل رسم نمودار بهينه شکل ١- مراحل مدل تاکسونومي عددي معرفي شاخص ها و شهرستان هاي مورد نظر ميخواهيم ٩ شهرستان از استان مازندران را از لحاظ ٤ شاخص بهداشتي مشتمل بر؛١- آزمايشگاه ٢- پزشک عمومي ٣- داروساز ٤- مرکز توان بخشي رتبه بندي کرده و درجه توسعه يافتگي آنها را مشخص کنيم : مرحله اول : تشکيل ماتريس داده ها (x) را تشکيل ميدهيم و سپس ميانگين و انحراف معيار هر ستون را حساب ميکنيم : جدول ٢- تشکيل ماتريس داده ها مرکز توانبخشي داروساز پزشک عمومي آزمايشگاه شاخص شهرستان 25 6 228 27 آمل 64 15 487 45 بابل 11 4 53 11 بابلسر 8 4 103 16 بهشهر 12 3 87 12 چالوس 66 34 428 45 ساري 29 5 125 21 قائمشهر 2 2 37 6 محمودآباد 6 3 72 10 نور 24/77 8/44 180 21/44 ميانگين 23 9/74 157/72 13/89 انحراف معيار مرحله دوم چون کميت هاي موجود هر شاخص توسعه با واحدهاي مختلف سنجيده ميشود؛ لذا جهت حذف واحدهاي مختلف و جايگزيني مقياس واحد، هر يک از عناصر ماتريس يک را به صورت زير تغيير داده و ماتريس داده ها را به ماتريس استاندارد تبديل ميکنيم .