چکیده:
انتخابات و تکیه بر رأي گیري عمومی به عنوان اولین سنگ بستر دموکراسی و رهیافتی به منظور دستیابی به توسعه پایدار انسانی؛ از جمله اشکال اساسی مشارکت سیاسی شهروندان براي تأثیرگذاري بر گزینش اعضاي
حکومت، برنامهها و انتقال اراده ملت به دولتمداران جهت اداره کشور میباشد. اما این مشارکت و تصمیم گیري همیشه و در هر مکانی از روي درایت و انتخابِ فردي نمیباشد، بطوريکه وجود عصبیتهاي قومی/ قبیلهاي،
وفاداري به نظامهاي ایلی- خانوادگی و اعتقادات خاص ایدئولوژیک در بسیاري از جوامع جهانی نه بطور کلی، اما تا حدودي توانسته بر تصمیمگیريهاي انتخاباتی تأثیر بگذارد و آن را به سمت رسیدن به یک انتخابِ جمعی بر
سوق دهد. « هویت فرهنگی خاص » پایه این پژوهش که تحقیقی بنیادي است با رویکردي توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر روش گردآوري اطلاعات به دو
صورت کتابخانهاي و میدانی بر آن است تا ضمن بررسی مبانی نظري؛ پیرامونِ انتخابات، فرهنگ سیاسی و نقش هویتهاي قومی/ طایفهاي در این روند، به مطالعه رفتار انتخاباتی مردم حوزه انتخابیه ممسنی در دورههاي پنجم
تا هشتم مجلس شوراي اسلامی بپردازد. همچنین با بررسیهاي میدانی و استفاده از شیوه پرسشگري چرایی این تصمیمگیري و رأيدهی بر اساس طایفهگرایی را در منطقه تحلیل نماید. نتایج تحقیق حاکی از نقشآفرینی
پررنگ هویت طایفهاي در جهتدهی به گزینش نماینده در کلیه دورههاي رأيگیري مورد بررسی دارد. که این عموماً به دلیل مشارکت سیاسی افراد بر مبناي پایداري به اصول و سنن نانوشتۀ ایلی در راستاي برخورداري از
منافع شخصی و عمومی میباشد. همچنین خاصگرایی نمایندة منتخب در توزیع منابع و منافع میان ساکنین طوایف مختلف شهرستان و روند انتصاب مسئولین و مدیران ارشد ممسنی به طور غیرمستقیم تأثیري به سزا در طایفهگرایی و تداوم این روند در ناحیه داشته است.
خلاصه ماشینی:
"این پژوهش که تحقیقی بنیادی است با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر روش گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی بر آن است تا ضمن بررسی مبانی نظری؛ پیرامون انتخابات ، فرهنگ سیاسی و نقش هویتهای قومی/ طایفه ای در این روند، به مطالعه رفتار انتخاباتی مردم حوزه انتخابیه ممسنی در دوره های پنجم تا هشتم مجلس شورای اسلامی بپردازد.
(٣ ) بنابراین در جریان انتخابات مختلف و در چارچوب ساختارهای اجتماعی – اقتصادی حاکم بر عرصه های یک سرزمین ، رأیدهندگان ممکن است بر پایه مؤلفه های متفاوتی همچون داشتن گرایشات سیاسی ثابت ، ویژگیهای فردی و شخصیتی، توجه به برنامه ها و اهداف ، وابستگیهای حزبی– خانواده گی ، تبلیغات و نقش وسایل ارتباط جمعی و همچنین عضویت در گروههای قومی و تعصب بر هویت مکانی/ فرهنگی خاص برای تصمیم گیری و رأیدهی به نامزدهای مورد نظر استفاده کنند.
در این پژوهش تلاش است که مشارکت سیاسی و رفتار انتخاباتی ساکنین روستایی و شهری حوزه انتخابیه ممسنی را با تکیه بر آمارهای رأیگیری دوره های پنجم تا هشتم مجلس شورای اسلامی با حجم نمونه آماری ٥٠ روستا و سه محله شهری (با تفکیک هویت طایفه ای مکان ها) مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم .
همچنین عملکرد نمایندگان منتخب دوره های متفاوت مجلس در شهرستان و چگونگی رفتار آنان در انتصاب مسئولین و مدیران ارشد ناحیه و نوع نگاه خاص گرایانه آنان به افراد و سکنۀ طایفه خود عاملی مهم می- باشد که در کنار دیگر عوامل به طور غیرمستقیم بر رفتار و تصمیم به طایفه گرایی و تداوم روند آن در بین رأیدهندگان ممسنی تأثیر گذاشته است ."