چکیده:
مقاله پیشرو با استفاده از رویکرد برساختی و روششناسی نظریه داده بنیاد[1] به بازسازی معنایی چگونگی تغییرات زبان گفتاری از ترکی به فارسی در دو دهه گذشته و مقاومت در مقابل تغییر درحال حاضر میپردازد. روش تحقیق کیفی است و از روش نظریهپردازی داده بنیاد و تکنیک مصاحبه عمیق برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. مهمترین پرسشهای تحقیق پیشرو این بوده است که«چه جنبه از زندگی آذری زبانان در دو دهه قبل تغییر کرد که تمایل به فارسی صحبت کردن در آنها زیاد شد؟»چه تغییراتی درحال حاضر رخ داده که تمایل به ترکی صحبت کردن در آنها بیشتر شده است؟ یافتههای بهدستآمده شامل شش مقوله عمده به این شرح است. متعینهای نیاز به نمایش جلال طبقات فرادست، شدت و میزان تعاملات بین طبقاتی، تمایل به تغییر نگرش و رفتار دربارة زبان، عدم توانمندی در ارتباط متقابل، فضای اجتماعی تعامل میان طبقات فرادست و فرودست؛ تشخصآوری زبانی، جستوجوی راههای ورود به طبقه فرادست از طریق تغییرات زبانی و پیروان تغییرات ارزشی در فرودستان. مقوله هستهای این بررسی فقدان تمایل به تغییرزبان گفتاری است که مقولات عمده فوق را دربرمیگیرد.
[1]. Grounded Theory
خلاصه ماشینی:
"مهم ترین پرسش های تحقیق حاضـر ایـن خواهد بود که «چه جنبه از زندگی آذری زبانان در دو دهه قبل تغییر کرد که تمایـل بـه فارسـی صحبت کردن در آنها زیاد شد؟» چه تغییراتـی در حـال حاضـر رخ داده کـه تمایـل بـه ترکـی صحبت کردن در آنها بیشتر شده است ؟ در کنار این پرسش اصلی سایر پرسش ها عبارت است از: چگونــه تغییــرات رخ داده اســت ؟ تحــولات بــه کجــا راه مــیبــرد؟ چــه پیامــدهای از دیــدگاه مشارکت کنندگان وجود دارد؟ این مطالعه با اتخاذ رویکرد برساختی ـ تفسیرگرایی بر این نکته تأکید دارد که بـا تغییـر در محـیط انسان ها نمیتوان رفتار و درک آنها از پیرامونشان را پیشاپیش شناخته و درک کرد، چراکه این انسان ها هستند که محیط اجتماعی خود را خلق کرده و آن طور که میخواهند تفسیر مـینمایـد.
از میـان مقـولات تولیدشده ، مقوله تمایل به نمایش جلال طبقه فرادستان که به همراه ویژگیهای آن یعنی کسـب پرستیژ،کسب فرصت های اقتصادی و آموزشی از طریق مهاجرت و تماس بـا شهرنشـینان و نیـز تغییرات سطح نظام بین الملل نظیر فروپاشی شوروی و ایجاد نظام سیاسی آذربایجـان و تشـکیل گروه های تبلیغ ناسیونالیسم زبانی به عنوان ابزار جدید در اختیار طبقـه فرادسـت در دهـه ٨٠-٩٠ به عنوان شرایط علی در نظر گرفته شده است ."