چکیده:
نیجریه پرجمعیت ترین کشور آفریقایی و سومین کشور مسلمان جهان است . مرکز تجمع مسلمانان درشمال این کشور واقع شده است. دربارة زمان و چگونگی ورود اسلام به نیجریه دو نظر عمده وجود دارد؛ برخی آن را پس از وفات پیامبر (ص) و شماری قرن هفتم هجری از طریق شمال این کشور با ورود بازرگانان و تجار مسلمان دانسته اند . در بررسی زمینه های گسترش تشیع در نیجریه عواملی مانند مهاجرت امام زادگان، تشکیل حکومت ادریسیان و فاطمیون در خور توجه است . پژوهشگران ، حضور تشیع در نیجریه را در سه مقطع تاریخی دانسته اند که مقطع سوم از سال 1999میلادی آغاز شده و همچنان ادامه دارد، با تاثیرپذیری از امواج بیداری و انقلاب اسلامی مردم ایران بوجود آمد و تشیع مورد استقبال فراوان مسلمانان و مردم نیجریه قرار گرفت . شیعیان خوجه، شیعیان لبنانی، حضور بازرگانان مسلمان و صوفیان فرقه های گوناگون از دیگر عوامل شکل گیری و گسترش تفکر شیعی در نیجریه است که در این نوشتار با رویکردی تحلیلی بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
"کوک ، مقاله «اسلام در نیجریه» محمد رضا شیخی و « شیعیان و فرصت ها و چالش های حضور آنان در آفریقا » اثرسیده مطهره حسینی، در این نوشتار کوشش شده است با رویکردی تحلیلی ، ضمن بیان تاریخچه ، اوضاع مسلمانان در نیجریه از ظهور اسلام تا قبل از انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد .
( همان) تا سال 1980میلادی حدود پنج هزار شیعة مهاجر موسوم به « خوجه» در نیجریه زندگی می کرده اند و از آنجا که شیعیان خوجه در ساحل غربی آفریقا در نزدیکی کشور کنونی نیجریه ساکن شده اند، در تأسیس یا گسترش تفکر شیعی این کشور نقش مهمی داشته اند.
با هدایت عالم و مجاهد سنی مذهب نیجریه-شیخ عثمان دان فودیو- سرزمین های پهناوری در غرب آفریقا تحت لوای اسلام متحد گردیدند و هنوز هم بعد از گذشت دو قرن، آثار خلافت او در این منطقه بخصوص در شمال نیجریه محسوس است.
روابط تجاری حضور بازرگانان مسلمان و صوفیان فرقه های گوناگون دو بال ورود اسلام و تشیع و توسعه آن در سرزمین آفریقا بوده است که نباید از آن غافل شد؛ زیرا بازرگانان با فعالیت های مردمی و اخلاق نیکو ، مردم داری کرده و زمینه های انتقال دین و مذهب را فراهم آورده اند و از گروه های شیعی حمایت مالی و معنوی کرده اند.
(احمدی، 1385، ص73-96) نتیجه گیری سابقه ورود اسلام به کشور نیجریه اگرچه بصورت غیر چشمگیر به دهه های اول قرن اول هجری باز می گردد، اما ورود این آیین مقدس در سطحی گسترده و فراگیر در کشور نیجریه، مربوط به قرن هفتم و بیشتر از طریق روابط تجاری و مهاجرت شیعیان صورت پذیرفته است."