چکیده:
تحول در فضای ژئوپلیتیک محیط امنیتی منطقه خاورمیانه پس از حادثه 11 سپتامبر2001، بازیگران فرامنطقه ای را به در پیشگرفتن رویکردهای متفاوت واقعگرایی نسبت به بحران های حادث شده در این منطقه، وادار نموده است. یکی از این بازیگران روسیه است که با در پیش گرفتن رویکرد واقعگرایی، خود را سخت درگیر بحران سوریه نموده است. در این بحران، روسیه در یک مناقشه ژئوپلیتیک و در رقابتی پایاپای با سایر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای، منافع نظامی- امنیتی و راهبردی خود را دنبال میکند. برخلاف بعضی از بازیگران منطقهای که با اتخاذ مواضع متفاوت و متناقض، سناریوی براندازی حکومت بشاراسد در سوریه را دنبال میکنند، روسیه با ملحوظ نگاه داشتن ملاحظات امنیتیخود در این بحران، سعی بر آن دارد تا با پشتیبانی همه جانبه از حکومت سوریه در مقابل معارضان داخلی و حامیان بین المللی، رژیم اسد را پایدار نگاه دارد تا از این رهگذر، منافع و اهداف راهبردی خود را در این کشور و محیط امنیتی شرق مدیترانه تامین نماید. باتوجه به این مهم، پرسش اصلی مقاله حاضر این است که در محیط امنیتی روسیه اهمیت ژئوپلیتیک سوریه چه میباشد؟ برای پاسخ به پرسش یاد شده، نویسندگان این فرضیه را مطرح میکنند؛ در محیط امنیتی روسیه، کشور سوریه از اهمیت نظامی و استراتژیک برای ایجاد تعادل در معادلات امنیتی شرق مدیترانه برخوردار است. لازم به ذکر است که در این مقاله با رویکرد واقعگرایی تهاجمی و تدافعی مقاله مورد نظر تبیین میگردد.
خلاصه ماشینی:
بنابراین حضور نظامی روسیه در بحران سـوریه به دنبال تشدید بحران در این کشور جهت جلوگیری از گسترش دامنه دولت خلافت اسـلامی و امحای مواضع تروریست های تکفیری نظیر جبهه النصره ، گروه احرار شـام و بـه خـصوص گـروه داعش با حملات هوایی ، جهت نیل به اهداف نظامی منطقه ای و ادامـه حـضور خـود در منطقـه خاورمیانه می باشد، مسئله ای که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت .
این روایـت از تـلاش هـای روسـیه می تواند به محدود کردن توانایی غرب برای اتحاد علیه تلاش های روسیه بـرای تقویـت رژیـم اسد و طرح مداخله نظامی در خاورمیانه منجر شود و نیز از سوی دیگر ایـن فرصـت را بـرای روسیه ایجاد نماید که رفتن به انزوای بین المللی و انزجار عمومی از وضـعیت تجـاوز خـود در اوکراین را با تعقیب اهداف سیاسی نظیر بـه کـارگیری ابزارهـای خـشونت آمیـز مداخلـه در سوریه جهت پاسخ به داعش توجیه نماید (٢-٢٠١٥:١ ,Spaulding).
به طـور مشابه بر روی زمین در سوریه ، حداقل اهداف روسیه تا حد زیـادی تـامین شـده اسـت ؛ چراکـه نیروهای روسی با کمک به سرپا نگاه داشتن دولت بشار اسد از طریق توازن نظـامی و گـسترش مناطق تحت کنترل خود از"سومالیزیشن "١ سوریه (یعنی تکه تکه شدن یـک بافـت متفـرق ) و تصاحب کل آن توسط گروه های جهادی جلوگیری نمودند و از اوایل سال ٢٠١٦ به بعد روسـیه برای حل جنگ داخلی سوریه ، علاوه بر حملات هوایی بر ارایه یک راه حل سیاسـی نیـز تاکیـد دارد (٢-٢٠١٦١,Stepanova).