چکیده:
نوع اين پژوهش، تركيبي- اكتشافي با ارائه تدوين ابزار بود و هدف اصلي آن نيز عبارت بود از: تعيين چگونگي وارد كردن مولفه هاي آموزش توسعه پايدار در برنامه درسي فني وحرفه اي؛ به عنوان موردي برنامه درسي رشته مكاترونيك. به اين منظور ابتدا موضوع پژوهش با تعداد محدود شركت كننده (پنج نفر) بررسي شد و سپس از يافته هاي كيفي به عنوان راهنما جهت تدوين پرسش ها و مقياس هاي ابزار پيمايش كمي استفاده گرديد. اين ابزارها به صورت كمي اجرا و رواسازي شدند. پرسش نامه اي شامل ۶ مولفه توسعه پايدار متشكل از ۳۰ گويه برگرفته از نظرات ارائه شده تهيه گرديد. اين پرسش نامه را افراد نمونه آماري پژوهش، يعني ۲۶ نفر هنرآموز (معلم) رشته هاي مكانيك، الكترونيك و كامپيوتر شاخه فني وحرفه اي كه با شرايط خاص انتخاب شده بودند، تكميل كردند. پاسخ هاي به دست آمده با روش آماري تحليلي و استنباطي مورد مطالعه قرار گرفت. ابتدا نرمال بودن توزيع داده ها از طريق آزمون كالموگراف- اسميرنف بررسي شد و با دارا بودن مقياس فاصله اي، از آزمون t تك نمونه براي تجزيه وتحليل داده ها استفاده گشت. همچنين ابزار مصاحبه نيمه ساختاريافته و روش مشاهده به كار گرفته شد. يافته هاي به دست آمده از اين پژوهش نمايانگر اين واقعيت بود كه مي توان به راحتي مولفه هاي آموزش توسعه پايدار، شامل شش مولفه «كاهش مصرف، دوباره مصرف كردن مواد، نوسازي مواد، بازيافت مواد، تعمير مواد و بازانديشي ديدگاه ها» را در برنامه درسي فني وحرفه اي وارد كرد.
خلاصه ماشینی:
همچنین بر اســاس بنیان های علمی مرتبط مانند یونسکو١ (٢٠١٢)، دومین کنگره جهانی آموزش فنیوحرفه ای ٢، ســئول (١٣٨٣/١٩٩٩) و انجمن اســترالیایی خدمات اجتماعــی ٣ (٢٠٠٧) آموزش های فنیوحرفه ای باید در موارد زیر نقش مؤثر ایفا نمایند: تحقق اهداف فرهنگی صلح آمیز، توســعۀ پایدار مبتنی بر محیط زیست سالم ، همبستگی اجتماعی، شهروندی اجتماعی، تربیت نیروی انسانی مورد نیاز بخش های مختلف جامعه ، کمک به کاهش فقر، افزایش امنیت غذایی ، ارتقای انسجام اجتماعی، ارتقای مهارت و توانایی ، ظرفیت های فنی و بین فردی افراد، بهبود ارتباط بین آموزش و دنیای کار و بالأخره تســهیل رفاه شغلی افراد.
نمودار مسیرهای هدایت تحصیلی از دوره اول متوسطه دبیرستان با عنایت به ماهیت رشتۀ مکاترونیک یعنی قابلیت آن در تجمیع و یکپارچه سازی حوزه های مکانیک ، الکترونیک و کامپیوتر، ارتباط برنامۀ درسی این رشته با توسعۀ پایدار مشخص است و دانش آموختگان این رشته باید مؤلفه های توسعۀ پایدار را به شرح زیر بیاموزند: ـ کاهش مصرف : صرفه جویی در به کارگیری وسایل مصرفی کارگاهی؛ ـ دوباره مصرف کردن مواد: استفادة دوباره از وسایل مصرفی کارگاهی به همراه دورریزی کمتر مواد؛ ـ نوسازی مواد: بازسازی ابزارآلات مصرفی کارگاهی؛ ـ بازیافت مواد: استفاده از مواد دورریز کارگاهی در صنایع دیگر؛ ـ تعمیر مواد: تعمیر ابزارآلات مصرفی کارگاهی؛ ـ بازاندیشی دیدگاه ها: ارائۀ نظرات نو به منظور به کارگیری بهتر مواد مصرفی کارگاهی.
آموزش مؤلفه های توسعۀ پایدار نیازمند فهم فرایندهای طبیعی محیط زیست و آگاهی از این است که زندگی همۀ گونه های حیات به یکدیگر وابسته است و وجود این نگرش در افراد سبب میشود آن ها بدون دست اندازی به حقوق دیگران از مزایای طبیعت بهره مند گردند و حتی میتواند منجر به این گردد که افراد جامعه بتوانند با مدیریت صحیح منابع طبیعی و مواد، تولید مواد زاید را کاهش دهند یا آن ها را بازیافت نمایند (کمیسیون برنامۀ درسی مکاترونیک ، ١٣٩٤).