چکیده:
هستي شناسي حاوي مفروضه هاي بنيادين درباره جوهره و سرشت هستي يا واقعيت
ميباشد؛ به عبارت ديگر انسان چه برداشت و تفسيري از طبيعت، جامعه و هستي
دارد و چگونه رابطهاش را با پيرامون خود تنظيم مينمايد. تمايز و تفاوت معرفت -
شناسي زندگي اسلامي و غربي به تفاوتهاي بنيادين جهانبيني اسلامي و
هستي شناسي دنياي مدرن باز ميگردد.
پرسش هاي هستي شناختي، پرسش هايي درباره ماهيت بنيادين جهان،
واقعيتها و درباره وجه اجتماعي اين واقعيتها هستند كه محورهاي اصلي بحث را
در اين مقاله شكل ميدهند. هستي يا واقعيت چيست، ماهيت هستي شناختي
دانش در تفكر اسلامي چه ميباشد، ويژگيهايي تمايزبخش هستي شناختي و
معرفتشناسي اسلامي از معرفت شناسي غربي كداماند، زمينه ها و چشم اندازهاي
اصيل معرفت شناسي و هستي شناسي اسلامي كداماند، پرسشهايي
هستي شناختي اند. هدف اصلي پژوهش حاضر، تحليل مسئله بوميگرايي در حوزه
علم و ارائه زمينه هاي فكري براي واكاوي مختصات و الزامات چنين امري است.
خلاصه ماشینی:
"برخی فرضیه های آگاهی بخش که بیشتر نقش ستاره راهنما در پژوهش حاضر را دارند، بدین صورت مطرح می گردد: به نظر می رسد بهره گیری از رویکرد معرفت شناختی - روش شناختی می تواند روشی مناسب برای بومی سازی تلقی شود؛ به نظر می رسد اتخاذ رویکردی کاربردی و تکیه بر مبانی معرفت شناختی اسلامی - ایرانی می تواند ضمن عطف نظر به تجارب معرفتی موجود، مانع از سطحی نگری و التقاط فکری شود؛ رویکرد معرفت شناختی با محورقراردادن مؤلفه های هویت بومی ، گفتگوی معطوف به شناخت و فراگیری دانش های موجود را با هدف نگاهی همه جانبه به علایق مادی و معنوی انسان ها در دستور کار قرار می دهد.
محوریت یابی ابعاد و مؤلفه ها ـ هستی شناختی : توجه به ماهیت هستی در چارچوبی فلسفی - هنجاری با محوریت هویت ؛ ـ معرفت شناختی : ترسیم زوایا و ابعاد شناخت و دستیابی به حقیقت و انعکاس دغدغه های شناختی ؛ ـ جامعه شناختی : تلاش برای تنظیم قواعد و هنجارهای اجتماعی بر اساس بازبینی و بازپیرایی آنها؛ ـ انسان شناختی : توجه به شأن و کرامت انسانی و نگاهی دانش پایه به انسان ها که بر اساس آن افراد بر حسب جایگاه و توانمندی علمی تجزیه و تحلیل می گردند؛ ـ فرجام شناختی : با هدف بسط حوزه های دانش و آگاهی به عنوان چشم انداز اصلی بومی - اسلامی سازی دانش .
:The Islamizaion of Knowledge" ,(١٩٩٥) al-Alvani, Taha Jabir ـ yesterday and today", The American Journal of Islamic Social Science.
,"Islamization of Knowledge: A Response" ,(١٩٨٨) Rahman, Fazlur ـ The American Journal of Islamic Social Science, Vol. 5, no."