چکیده:
هدف مقاله حاضر، بررسي عوامل تعيين كننده شدت تجارت دوجانبه محصولات كشاورزي بين كشورهاي عضو اكو طي دوره زماني 2012-1993 مي باشد. بدين منظور، از الگوي جاذبه تجاري تعميم يافته اي استفاده شده است كه علاوه بر در نظر گرفتن متغيرهاي جاذبه، اثر شاخص هاي مهم ديگر مانند تشابه ساختار كشاورزي، تشابه حمايتهاي دولتي و آزادسازي تجاري را نيز بر شدت تجارت دوجانبه اعضاي اكو مورد بررسي قرار دهد. نتايج نشان داد كه متغيرهاي نرخ ارز واقعي دوجانبه و درجه باز بودن تجاري اثر مثبت و معني دار بر شدت تجارت محصولات كشاورزي درون منطقه اكو دارد، در حالي كه متغيرهاي توليد ناخالص داخلي سرانه تقاطعي، نوسانات نرخ ارز و مسافت اثر منفي بر شدت تجارت دو جانبه دارند، البته اثر منفي مسافت غيرمعني دار است. همچنين افزايش عدم تشابه ساختار كشاورزي اثر مثبت و معني داري بر شدت تجارت محصولات كشاورزي درون منطقه اكو دارند. به عبارت ديگر، در تجارت محصولات كشاورزي بين اعضاي اكو، تئوري تجارت هكشر- اوهلين تاييد شده است. علاوه بر آن، عدم تشابه حمايت دولت از بخش كشاورزي تاثير منفي و معني داري بر شدت تجارت محصولات كشاورزي درون منطقه اكو دارد. به عبارت ديگر، اتخاذ سياستهاي مالي مشترك و مشابه سبب افزايش تجارت محصولات كشاورزي بين اعضاي اكو مي شود.
خلاصه ماشینی:
در سال های اخیر مدل های به کاررفته در مطالعات خارجی، پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته و با رویکرد تجارت متقابل بین کشورها و بلوکهای منطقه ای به برآورد عوامل مؤثر بر تجارت بین الملل پرداخته اند که در این مطالعه به مهم ترین شان در زمینه تجارت محصولات کشاورزی اشاره می شود: گرنت و لمبرت ٦، در مطالعه خود به بررسی اثر هشت موافقت نامه تجارت منطقه ای بر تجارت کشاورزی در دوره ١٨ ساله پرداخته و از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، فاصله میان کشورها، تولید ناخالص داخلی سرانه و همچنین دو متغیر مجازی انحراف تجارت و ایجاد تجارت استفاده کرده و نشان دادند ضرایب برآوردی برای متغیرهای مجازی، فاصله ، 1.
H. (1985); “The Gravity Equation in International Trade: Some Microeconomic Foundation and Empirical Evidence”, Review of Economics and Statistics, no.
M. Lambert ( 2005); “Regionalism in World Agricultural Trade: Lessons from Gravity Model Estimation”, American Agricultural Economics Association, 28- Annual Meeting, Providence, Rhode Island, July 24–27.
Levinshon (1995); “Monopolisitc Competition and International Trade: Reconsidering the Evidence”, Quarterly Journal of Economics, no.
Khan (2013); “An Empirical Analysis of Pakistan’s Bilateral Trade: A Gravity Model Approach”, The Romanian Economic Journal, no.
M. (2004); “A Panel Data Analysis of Bangladesh’s Trade: The Gravity Model Approach”, The Indian Journal of Economics, issue.
(2014); “Determinants of Agricultural Export in Sub-Saharan Africa: Evidence from Panel Study”, American Journal of Trade and Policy, vol.