چکیده:
بازداری شناختی یکی از مولّفههای کارکردهای اجرایی است که جایگاه مهمی در زندگی ما دارد. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی آزمون جدیدی به نام آزمون بشرا برای سنجش بازداری شناختی و کنترل تکانه است. نمونه پژوهش، 225 دانشآموز در مقطع ابتدایی (117 دختر و 108 پسر) را شامل میشود که به شیوه نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. نتایج بازآزمایی (پس از دو هفته) نشان داد که آزمون بازداری شناختی از ضریب پایایی مناسبی برخوردار است. ضریب پایایی محاسبهشده برای نمره تداخل 74/0 و برای زمان 84/0 به دست آمد (001/0>p). علاوه بر این همبستگی بین آزمون بشرا و آزمون استروپ رنگ - کلمه در حدّ متوسّط بود. ضریب همبستگی برای نمره تداخل 48/0 و برای زمان 42/0 محاسبه شد (001/0>p). همچنین بررسی نمودار ستونی برای نمرات زمان و تداخل نشاندهنده نرمالبودن تقریبی آن بود. نتایج این پژوهش نشان داد که آزمون بشرا از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است و میتواند ابزار مناسبی برای اندازهگیری بازداری شناختی و کنترل تکانه در افراد باشد.
Cognitive Inhibition، as a component of executive functions، plays an important role in our life. The aim of this research was to construct and validate a new test (Boshra) for measuring cognitive inhibition and impulse control. 225 elementary students (117 girls and 108 boys) were selected through a cluster sampling. Results of test-retest reliability (after two weeks) showed that the Boshra test possessed suitable reliability coefficients. The coefficients were .74 for the interference score and .84 for the time (p<0/001). Furthermore، correlations between the Boshra Test and the Stroop Word-Color Test tend to be moderate; .48 for the interference score and .42 for the time (p<0/001).The calculation of the distribution of scores showed that the distribution of the time and interference scores are almost normal. Results of this research showed that the Boshra test had satisfactory reliability and validity coefficients and it can be a suitable tool for measuring cognitive inhibition and impulse control.
خلاصه ماشینی:
نتایج این پژوهش نشان داد که آزمون بشرا از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است و میتواند ابزار مناسبی برای اندازهگیری بازداری شناختی و کنترل تکانه در افراد باشد.
برای مثال پژوهشها نشان دادهاند که نقصهای شایع در رفتار executive functions Koziol and Lutz Goldstein and Naglieri planning working memory inhibition Miyake and etal shifting Anderson and etal Pliszka and etal Jurado and Rosselli Peng and etal Meltzer Wang and etal phenylketonuria Tourette’s syndrome اجرایی افراد دارای اوتیسم عمدتا دربردارندۀ حیطۀ برنامهریزی و انعطاف پذیری ذهنی میشود، ولی همۀ آنها در بازداری اختلال ندارند.
از جمله این که این آزمون را میتوان در زمان بسیار کوتاهی (کمتر از 10 دقیقه) Valera and Seidman Asato and etal Alexander and etal McCormack and Atance Cain Best and etal Gorfein and MacLeod interference effect Franzen Victoria Comalli Golden اجرا کرد (فرانزن، 2002)، اما با این حال آزمون استروپ هم مانند بسیاری از آزمونهای شناختی و عصبشناختی بدون اشکال نیست.
در نتیجه به نظر میرسد همبستگی بهدستآمده بین آزمون بشرا و آزمون استروپ رنگ - کلمه با وجود آن که چندان بالا نیست، اما با توجه به علتهای ذکر شده، روایی کافی را برای استفاده در کار سنجش دارد.
پژوهش حاضر علاوه بر هدف اصلی آن که ساخت و اعتباریابی آزمونی برای سنجش عملکرد بازداری شناختی بود، اهداف دیگری هم داشت که از جمله مهمترین آنها تکیه به ابزارهای ساختهشده در داخل کشور و وابستهنبودن مفرط به آزمونها و ابزارهایی است که از خارج از مرزها اقتباس میشوند.