چکیده:
دادگاههای نورنبرگ و توکیو بهعنوان اولین دادگاههای کیفری بینالمللی، آن زمان که مقررات بینالمللی در خصوص حقوق متهم وجود نداشت، از سوی متفقین تشکیل شد. اما پس از پایان جنگ جهانی دوم گامهای مؤثری در این راستا برداشته شد؛ اسناد متعددی به این موضوع در سطح جهانی و منطقهای بهتفصیل اشاره کردند، سازوکارهایی نیز همانند کمیتۀ حقوق بشر سازمان ملل و دیوان اروپایی حقوق بشر برای اجرای آنها پیشبینی شد و نیز نهادهایی با تفسیر حقوق متهم در پیشبرد و توسعة آن کمک قابلتوجهی کردند. حق آزادی پیش از محاکمه، از جملۀ این حقوق بهشمار میآید. پس از آن در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم میلادی، دادگاههای دیگری در سطح بینالمللی تشکیل شد. حال پرسشی که در این راستا مطرح میشود این است که آیا دادگاههای یادشده ملزم به رعایت تفاسیر ارائهشده از سوی نهادهای نظارتی حقوق بشر هستند یا خیر؟ با توجه به اینکه چارچوب کلی حقوق متهم در دادگاههای ملی تفاوت چندانی با دادگاههای کیفری بینالمللی ندارد و نهادهای نظارتی حقوق بشر در طول سالیان متمادی مقررات راجع به حقوق متهم را در رویۀ قضایی خود تفسیر کردهاند؛ لذا تفاسیر قضات دادگاههای کیفری بینالمللی نیز نمیتواند مغایر با رویۀ قضایی یادشده باشد. این درحالی است که مقررات و تفاسیر دادگاههای پیشگفته، به نقض حقوق متهم در زمینۀ آزادی موقت پیش از محاکمه منجر شده است. در مقالۀ حاضر به شیوهای توصیفی– تحلیلی تفاسیر ارائهشده از سوی نهادهای نظارتی حقوق بشر با آرای دادگاههای کیفری بینالمللی در این زمینه مقایسه و بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
حـال پرسشـي کـه در ايـن راستا مطرح ميشود اين است که آيا دادگاه هاي يادشده ملزم بـه رعايـت تفاسـير ارائـه شـده از سوي نهادهاي نظارتي حقوق بشر هستند يا خير؟ با توجه به اينکه چارچوب کلي حقوق مـتهم در دادگاه هاي ملي تفاوت چنداني با دادگاه هاي کيفري بـين المللـي نـدارد و نهادهـاي نظـارتي حقوق بشر در طول ساليان متمادي مقررات راجع به حقوق متهم را در رويۀ قضايي خود تفسير کرده اند؛ لذا تفاسير قضات دادگاه هاي کيفري بين المللي نيز نمـيتوانـد مغـاير بـا رويـۀ قضـايي يادشده باشد.
Muvunyi, Appeals chamber, Case No. ICTR- 2000-55A- AR65, 20 May 2009, para.
Popovic, Appeals chamber, Case No. IT-05-88-AR65, 15 May 2008, para.
Brdanin, Case No. IT – 99 – 36, 25 July 2000, paras.
Mrksic, Appeals chamber, Case No. IT- 95 – 13/1 – A, 11 December 2007, para.
Bourgon, stephane (2003( "judgments, Decisions and other relevant materials Issued by international courts and other international Bodies on human rights", journal of international criminal justice, Vol. 1,pp.
(, International Criminal Law Developments In The Case Law Of The Icty, Martinus Nijhoff Publishers,pp.
Mcintyre, Gabrielle (2003( "Equality of Arms – Defining Human Rights in the jurisprudence of the international criminal tribunal for The former Yugoslavia", leiden journal of international law, vol.
(, Human Rights and criminal justice, Martinus Nijhoff Publishers,pp.
Tracol, Xavier(2004( "the Precedent of Appeal chambers Decisions in the international criminal tribunals", Leiden journal of international law, Vol. 17,pp.