چکیده:
بسیاری از شهرهای مستقر بر دامنه ها برحسب جنس مواد تشکیل دهنده دامنه ، شیب ، نفوذپذیری و ویژگیهای بارش با خطر حرکت های دامنه ای روبه رو هستند. شناسایی و مشخص نمودن ظرفیت بالقوه ایجاد خظر ریزش ، لغزش و یا خزش و همچنین مشخص کردن مسیرهای جابه جایی مواد بر روی دامنه های شهری از گام های اولیه در تثیبت این گونه دامنه هاست . پس از شناسایی دامنه ها، تشخیص روندها و پیش بینی حرکات آتی از اهمیت بسیاری برخوردار است . شهرهای دامنه ای که با چنین خطراتی رو به رو هستند برای تثبیت دامنه ها از شیوه های مختلف بهره میبرند. این شیوه ها اغلب با هزینه های بالا به کار گرفته میشوند اما با توجه به دانش ژئومورفولوژی و شاخه مهم آن ژئومورفولوژی شهری، میتوان علاوه بر تثبیت دامنه ها، از هزینه های مربوطه کاست و از روشهایی بهره گرفت که علاوه بر ایمنی، حس زیباییشناسی شهروندانی را که در دامنه های مذکور استقرار دارند و یا از کنارآن ها میگذرند، تقویت کرده و به عنوان جلوه های زیبایی از هماهنگی طبیعت (با اقدامات زیباسازی شهری) مورد عنایت و توجه شهروندان قرار گیرند زیرا تثبیت دامنه های شهری در القای حس ایمنی ساختمان ها و ابنیه شهری به شهروندان نقش اساسی دارند و جلوه های بصری آن -در صورت در نظر گرفته شدن - به هنگام ایجاد آن ها و پس از آن ، میتواند باعث ارتقای حس زیباییشناسی شود. مدیران و برنامه ریزان شهری با این گونه اقدامات ، به توسعه پایدار شهری کمک زیادی میکنند. در این پژوهش ، باروش استقرایی –تجربی خاص ژئومورفولوژی، پس از بررسـی ادبیـات موضـوعی و روش هـای مهندسی و ژئومورفولوژیک برای تثبیت دامنه های شهری، با توجه به استقرار بخش هایی از شهرتهران بر دامنه های دارای سابقه و ظرفیت حرکات دامنه ای، روش های متناسب تثبیت دامنه ها مشخص شده است . پس از آن با انجـام بازدیـدهای میدانی، روشهای به کار رفته توسط سازمان های زیربط مثل شهرداری تهران و... مورد بررسی قرار گرفته و نمونه هـای ازکارهای انجام شده ثبت شده و کارایی آن ها در گذر زمان و در مقایسه با روش های توصیه شده مقایسه شده و تناسب یا عدم تناسب این اقدامات با معیارها و روش های علمی توصیه شده مشخص و بـرای بهبـود و افـزایش کـارایی ایـن اقدامات ، توصیه ها و پیشنهادهایی ارائه شده است .
خلاصه ماشینی:
"این شیوه ها اغلب با هزینه های بالا به کار گرفته میشوند اما با توجه به دانش ژئومورفولوژی و شاخه مهم آن ژئومورفولوژی شهری، میتوان علاوه بر تثبیت دامنه ها، از هزینه های مربوطه کاست و از روشهایی بهره گرفت که علاوه بر ایمنی، حس زیباییشناسی شهروندانی را که در دامنه های مذکور استقرار دارند و یا از کنارآن ها میگذرند، تقویت کرده و به عنوان جلوه های زیبایی از هماهنگی طبیعت (با اقدامات زیباسازی شهری) مورد عنایت و توجه شهروندان قرار گیرند زیرا تثبیت دامنه های شهری در القای حس ایمنی ساختمان ها و ابنیه شهری به شهروندان نقش اساسی دارند و جلوه های بصری آن -در صورت در نظر گرفته شدن - به هنگام ایجاد آن ها و پس از آن ، میتواند باعث ارتقای حس زیباییشناسی شود.
/ شکل های(٩): بهره گیری از گیاهان و ریشه نگهدارنده آن ها برای حفظ دامنه و ترکیب مواد طبیعی و مصنوع به شکل جذاب در دامنه روش های تثبیت و زیباسازی دامنه های شهری در مناطق مختلف کلانشهر تهران برخی نمونه ها از تثبیت دامنه ها که درشهر تهران انجام شده و در آن ها بعضا ایمنی بیش از زیباییشناسی مورد توجه قرار گرفته در تصاویر زیر نمایش داده شده و تفسیر شده اند: / / شکل های(١٠و١١) بلوکهای گلدانی راست گوشه -پارک آب و آتش و چینش قطعات سنگی هماهنگ با محیط –منطقه یک نمونه ای از القای حس پایداری با خشونت زوایای تند و کوشش ناکام برای کاهش خشونت با کشت گیاهان در حد فاصل بلوکها (سمت راست ) و پایدار کردن نسبی دامنه با مصالح محلی(سنگ )و افزایش نفوذپذیری آب های سطحی از درون سنگ ها و تقویت پوشش گیاهی برای افزایش لطافت محیطی(سمت چپ )."