چکیده:
هدف مقاله ي حاضر تبيين جايگاه زنان در نظام مالكيت زمين است. سوال اصلي تحقيق اين است: چه عواملي تبيين كننده ي ظهور اربابان زن در غرب ايران است؟ روش تحقيق حاضر كيفي است، شيوه ي گردآوري داده ها بر پايه اسناد و منابع كتابخانه اي بوده و روش تجزيه و تحليل گراندد تئوري است. در روند تجزيه و تحليل بر اساس نمونه گيري هدفمند مشخص شد تعداد قابل توجهي از مالكان زمين در كرمانشاه، در دوره مورد بحث، زن بوده اند. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد افول جامعه ي ايلي، جايگاه زنان در جامعه ي ايلي، قانون ارث در اسلام، قانون ثبت اسناد، مهم ترين شرايط علي تبيين كننده ي ظهور اربابان زن هستند. حضور زنان در نظام مالكيت زمين پيامدهاي متعددي داشته است. نقدي شدن بهره مالكانه، زن سالاري، ادعاي جايگاه ارباب بزرگ از جمله مهم ترين پيامدهاي ظهور اربابان زن بود.
خلاصه ماشینی:
"ظهور اربابان زن در غرب ایران ؛ از مشروطه تا پایان پهلوی اول (١٣٢٠ش -١٢٨٥ش ) مطالعة موردی : کرمانشاه داریوش رحمانیان * علی رضا صوفی **، محمد طاهری مقدم ***، شایان کرمی **** چکیده هدف مقاله ی حاضر تبیین جایگاه زنان در نظام مالکیت زمین است .
با رشد سرمایه داری و تجاری شدن کشاورزی در ایران که دوره آن بـه آغاز سلطنت ناصرالدین شاه برمی گردد، گرایشی قوی در جامعه کوچ نشین (لرسـتان ) و ده نشین (کرمانشاه ) غرب ایران برای ترک رعیتی و خان و ارباب شدن ، بر مبنای مالکیت زمین ، شکل گرفت (جغرافیای لرستان ، ١٣٠٠: ٣٥-٢٠).
٥ شرایط علی ظهور اربابان زن در غرب ایران در روند تجزیه و تحلیل داده ها «افول جامعه ایلی »، «جایگـاه زن در جامعـه ایلـی »، «قـانون ارث در اسلام »، «قانون ثبت اسناد و املاک »، «اسکان عشایر»، «برقراری امنیت »، «جاه طلبـی زنان »، «تجاری شدن کشاورزی » و «ازدواج » مهم ترین شرایط علی ظهور پدیده اربابـان زن بود.
مجموعه عوامل ذکر شده به همراه شرایط علی دیگر از جمله : شکسته شدن قدرت خوانین محلـی ، تأسـیس ادارات ثبـت اسـناد و امـلاک ، قـانون ارث بری در اسلام ، برقراری امنیت و غیره زمینه را برای حضور بیشتر زنان در نظام مالکیت زمین هموار ساخت .
هرچند قانون ارث از بدو ورود اسلام به ایران وجود داشته است ، به دلیل فقدان پژوهشی در این زمینه معلوم نیست در دوره های ماقبل چه تعداد از زنان مالک زمین بوده اند."