چکیده:
یکی از معیارهای مهم در ارزیابی مقالات علمی، اعم از پژوهشی و ترویجی، انتخاب عنوان مناسب است. صاحبنظران روششناسی پژوهشهای علمی، معیارهایی از قبیل جزئی بودن، گویایی، جذابیت، اختصار، دقت و تازگی را برای عناوین مقالات پژوهشی برشمردهاند که پایبندی به این معیارها در انتخاب عناوین مقالات پژوهشی ضروری است. مقاله حاضر، برای یافتن پاسخ این مسئله که نویسندگان و داوران مقالات علمی در حوزه دینپژوهی، چه میزان به معیارهای انتخاب عنوان توجه داشتهاند، با روشی آمیخته از توصیف، تطبیق و نقد، عناوین 86 مقاله از مقالات فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم حدیث را، به عنوان نمونه، بر اساس معیارهای یادشده، ارزیابی و نقد نموده است تا از این رهگذر ضمن بیان میزان توجه یا بیتوجهی مؤلفان و داوران به این معیارها، شیوه درست انتخاب عناوین علمی برای مقالات پژوهشی دینی را نیز، برای پژوهشهای آتی تبیین نماید.
One of the basic criteria in the evaluation of scientific papers is the selection of the appropriate title. The masters of the scientific researches methodology have introduced several criteria such as particularity، distinctness، attraction، abbreviation، accuracy and novelty for the titles of the scientific papers which observance of this criteria is necessary. This article tries to answer this question that how much authors and referees of the papers of religious studies was observe this criteria at their papers? To access this purpose this paper was study the titles of 86 religious papers had published at the Ulum-i Hadith quarterly based on this criteria till express interest or neglect rate of the authors and referees to this criteria and introduce the correct method of title selection for scientific papers.
خلاصه ماشینی:
تمرکز نویسندگان مقاله بر این مسئله است که از منظر روش شناسی تحقیق ، نویسندگان و داوران مقالات پژوهشی دینی ، باید چه معیارهایی را در انتخاب عناوین مقالات مد نظر داشته باشند؟ در این میان برای کاربردی نمودن بحث و ارائه نمونه هایی عینی ، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم حدیث ـ از مجلات معتبر در عرصه مطالعات اسلامی ـ برگزیده و از میان مجلدات پرشمار آن ، ده شماره از شماره های ٣٩ تا ٤٨ که حائز رتبه علمی ـ پژوهشی است ، انتخاب و مجموع ٨٦ مقاله آن بررسی شده است تا میزان پای بندی مؤلفان و داوران این مقالات به معیارهای انتخاب عنوان مورد ارزیابی قرار گیرد.
مهم ترین پرسش های پژوهش چنین است : ـ ویژگی های عنوان خوب در مقالات علمی کدام است ؟ ـ مقالات علوم حدیث تا چه میزان در تجمیع این ویژگی ها موفق بوده است ؟ درباره اصول علمی مقاله نویسی ، آثار بسیاری سامان یافته است که از آن میان به کتاب ها و مقالات زیر می توان اشاره کرد: شیوه عملی مقاله نویسی (میرزایی ، ١٣٩٠)، آیین نگارش مقاله علمی ـ پژوهشی (فتوحی ، ١٣٨٩)، مبانی نگارش علمی (آخوندزاده و همکاران ، ١٣٨٦)، شیوه های مقاله نویسی (علی زاده و قاسمی ، ١٣٩٠)، «فرضیه کجا لازم است ؟» (موسوی نسب ، ١٣٩٠)، «پژوهش های مسأله محور در مطالعات ادبی » (رضی ، ١٣٩١)، «نقدی بر انتخاب موضوع و عنوان مقاله در مجله های علمی ـ پژوهشی زبان عربی » (عسگری ، ١٣٨٩) و ...