چکیده:
کتاب بومیگرایی در ادبیات منثور، به بررسی و بازشناسی نمونههایی از عناصر و عوامل بومیگرایی در برخی نشریات، نمایشنامهها، سفرنامهها و ادبیات داستانی سالهای 1300 تا 1320پرداخته و جریان ادبیات بومیگرا را در این سالها بررسی کرده است. عناصر و عوامل بومیگرایی در این اثر در قالب عناصر ملی، مذهبی دستهبندی و نمونههای آن در متون منثور بررسی شده است. نثر کتاب سلیس و روان است و اشکالات نگارشی کمتر دیده میشود. بررسیها، با ذکر جزئیات صورتگرفته و اولین کتابی است که در حیطۀ ادبیات بومیگرا در این دوره نگاشته شده است؛ اما کتاب در مواردی چون پرداختن بهمفاهیم نظری و بحث تاریخی شکلگیری هویت، کاستیهایی دارد. بسیاری از نویسندگان دورۀ پهلوی اول که آثارشان در کتاب نقد شده است، با هدف انتقاد و رفع برخی عناصر نامطلوب بومی و فرهنگی قلم زدهاند و بسیاری از مواردی که در آن دوره در فرهنگ بومی ما وجود داشته، قابل دفاع نبوده، نیازمند اصلاح بوده است. دیدگاه انتقادی نسبت به فرهنگ بومی، در این متون بهقدری پررنگ است که نادیدهگرفتن آن و تلاش در جهت اثبات بومیگرایی آثار، در اساس بحث، تناقضی ایجاد کرده و مسالۀ اصلی کتاب را زیر سوال برده است. در بخش منابع نیز کاستیهایی دیده شد که میتواند در چاپهای بعدی تکمیل گردد.
Nativisim in Persian Prose Literature 1921-1941، coauthored by Dr. Mustafa Gorji and FarzanehVa’ezade، explores and represents instances of nativist elements found in journals، dramas، logbooks and prose fiction published from 1921 to 1941، tracing nativist trends during these years. The nativist elements are classified into national and religious categorizes and examples of each type are studied accordingly. Although its style is simple and plain، with little grammatical mistakes، and remarkable for its detailed analysis، and although it is the first book on nativist literature written on this period، it failed to do justice to theoretical concepts and identity formation in history. The major fault of the book lie in the fact that most of the authors of the first Pahlavi era wrote their works، which wereexamined in this book، with the purpose of criticizing some of the unfavorable native and cultural aspects، which in most cases theyproved to beundefendable and thus requires correction. These works are marked with critical views on native culture in a way that ignoring them and attempting to prove their nativist nature is essentially an apparent paradox، obviously undermining the central claim of the book in the first place. Moreover، the book suffers from mistakes in the reference sectionwhich can be corrected in the next revision.
خلاصه ماشینی:
بررسـی هـا، بـا ذکـر جزئیـات صورت گرفته و اولین کتابی است که در حیطۀ ادبیات بومی گرا در این دوره نگاشته شده است ؛ اما کتاب در مواردی چون پرداختن به مفاهیم نظـری و بحـث تـاریخی شکل گیری هویت ، کاستی هایی دارد.
بخش سوم این فصل با عنوان «سفرنامه و سفرنامه نویسی در دورۀ پهلـوی اول »بررسـی سفرنامه های عصر پهلوی از دیدگاه بومی گرایی است که یک سفرنامه از صادق هدایت و دو سفرنامه از نیمـا یوشـیج را بـه همـراه یـک سـفرنامه از مریـت هـاکس (نویسـنده انگلیسی ) بررسی کرده است .
همان :٧١و٧٥) از حیث طبقه بندی ، در بحث بومی گرایـی و عناصـر آن بـا نگـاهی بـه کتـب جامعـه شناسی ، دو بخش : عناصر «مادی » فرهنگ و عناصر« معنوی » فرهنگ ، شامل :« ارزش ها- هنجارها- نگرش ها- باورها و نمادها » باید کاملا از هم تفکیک می شد تـا در بررسـی نمونه ها، تدقیق بیشتری صورت گیرد نامفهوم بودن تعاریف و عدم تمایز میان مفاهیم ، سبب شده هنگـامی کـه نویسـنده وارد بحث اصلی و یافتن نمونه ها در متن شده اند، مفاهیم باهم خلط گردند.
» (به نقل ازاکبری ، ١٣٨٤: ١٤٣) بسیاری از نویسندگان روشنفکر چون جمالزاده ، هدایت ، نفیسـی و دیگـران کـه نمونـه های آثارشان در کتاب نقد شده است ،با هدف رفع این عیوب قلم می زدند و داستان هـا و آثار ادبی آنان در جهت انتقاد به عناصر سنتی و بومی شکل گرفته است .