چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تحلیل عاملی تأییدی مقیاس گرایش به تفکر انتقادی (Critical Thinking Disposition Scale) در دانشآموزان ایرانی صورت پذیرفته است. برای این منظور از میان دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر اردبیل 400 دانشآموز دختر بصورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به مقیاس گرایش به تفکر انتقادی پاسخ دادند. مقیاس گرایش به تفکر انتقادی توسط ساسو (2013) با رویکرد تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی ساخته شده است. در مطالعه حاضر نیز نتایج تحلیل دادهها به روش تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاس گرایش به تفکر انتقادی همانند فرم اصلی از دو عامل گشودگی انتقادی و شکاکیت تأملی تشکیل شده است و نتایج حاصل از اعتبارسنجی براساس آلفای کرونباخ نیز 71/0 بدست آمد که قابل قبول است. از نتایج این مطالعه چنین نتیجهگیری میشود که مقیاس مذکور ابزاری قابل اعتماد و روا برای سنجش گرایش به تفکر انتقادی در سنین پایین و دانشآموزان است.
خلاصه ماشینی:
در مطالعة حاضر نیز نتایج تحلیل داده ها به روش تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاس گرایش به تفکر نقادانه همانند فرم اصلی از دو عامل گشودگی نقادانه و شکاکیت تأملی تشکیل شده است و نتایج حاصل از اعتبارسنجی بر اساس آلفای کرونباخ نیز ٠/٧١ به دست آمد که قابل قبول است .
(Ricketts, 2003; Rasmussen, 1996) تفکر نقادانه تفکری است مستدل و مستند به مدارک و اطلاعاتی موثق که انتظار می رود به قضاوتی صحیح منجر شود و استانداردهایی مناسب را برای ارزیابی و تفسیر مسائل پیچیده و بحث برانگیز، به منظور دست یابی به نتیجه گیری یا تصمیم گیری در خصوص انجام کار یا باور به عقیده ای ، عرضه کند (مکتبی فرد، ١٣٨٩).
بازنگری ادبیات موجود نشان می دهد که اکثر نظریه پردازان به کمبود ابزار اندازه گیری برای گرایش های تفکر اذعان کرده اند ( ,Ennis ;٢٠٠٩ ,Edman ٢٠٠٩ ,Ku ;٢٠٠٣ ,Norris ;٢٠١٣ ,cited Sosu ٢٠٠٣ ,Halpern ;٢٠٠٣).
بنابراین ، ترجمه و آماده سازی مقیاس گرایش به تفکر نقادانه (critical thinking disposition scale) برای دانش آموزان ایرانی حائز اهمیت است .
این مقیاس دو بعد گرایشی گشودگی نقادانه (openness critical) و شکاکیت تأملی (reflective skepticism) را، که دو بعد اصلی در تعریف تفکر نقادانه و طبقه بندی گرایش های تفکرند، ارزیابی می کند.
یافته های حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاس تفکر نقادانه در دانش آموزان نیز همانند فرم اصلی در دانشجویان از دو عامل گشودگی نقادانه و شکاکیت تأملی تشکیل شده است .