چکیده:
این تحقیق به منظور بررسی نقش عوامل تکتونیک و لیتولوژی که از پارامترهای عمده و تاثیرگذار در ناپایداری دامنهای در منطقه مطالعاتی میباشد مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش مشخص گردید که درحدود 90 درصد از مساحت پیکره ارتفاعات حوضه شمال آبخوانداری تسوج از سازندهای رسوبی تشکیل شده است. عملکرد شدید نیروهای تکتونیکی به ویژه در سازندهای مقاوم و غیر مقاوم با ایجاد تراکم گسلی بالا (km2 /km)2/2 به همراه حاکمیت سیستم فرسایش پریگلاسیر، به ویژه در ارتفاعات1700متری به بالا باعث شده تا با تخریب فیزیکی سنگها و پسروی پرتگاهها، جریانهای واریزهای مجزا و ممتد بسیار تیپیک در سطح وسیعی در منطقه شکل بگیرند. برای مطالعه جهت اهداف تحقیق از نرمافزارهای Arc GISو دادههای سنجش از راه دور استفاده گردیده و نهایتاً نقشههای تکتونیک و لیتولوژی و حساسیت سازندهای زمین شناسی با نقشه حرکات توده ای موثر در ناپایداری دامنهای، ترکیب یا تلفیق داده شد. نتایج به دست آمده نشان میدهند که ناپایداری دامنهای غالب در منطقه عمدتاً از نوع واریزه های دامنهای (Debris slide) و واریزههای درهای (Debris flow) هستند و دینامیک آنها نیز عمدتا منشاء طبیعی داشته، که در میان عوامل موثر میتوان به نقش تکتونیک و لیتولوژی، نوع زمین ساخت به همراه عامل حساسیت سازندها از جمله مهمترین پارامترهای تاثیر گذار آنها پرداخت. نتایج تحلیلهای کمی نشان داد که اکثر ناپایداری دامنه ای(حرکات تودهای) دراثر عملکرد گسلهای منطقه و در سازندهای حساس به فرسایش رخ داده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی نقش عوامل تکتونیک ولیتولوژی در ناپایداری دامنه ای، در ارتفاعات شمال دریاچه ارومیه با استفاده از GIS (مطالعه موردی حوضه های شمال طرح آبخوانداری تسوج ) مالک رفیعی ١، فریده اسدیان ٢*، جمشیدیار احمدی ٣ 1 ١کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی، هیدرولوژی ) درمرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان آذر بایجان شرقی ومسئول ایستگاه پخش سیلاب آبخوانداری تسوج ٢استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات ٣دکتری ژئومورفولوژی وهیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان آذر بایجان شرقی چکیده این تحقیق به منظور بررسی نقش عوامل تکتونیک و لیتولوژی که از پارامترهای عمده و تاثیرگذار در ناپایداری دامنه ای در منطقه مطالعاتی می باشد مورد بررسی قرار گرفت .
نتایج به دست آمده نشان میدهند که ناپایداری دامنه ای غالب در منطقه عمدتا از نوع واریزه های دامنه ای (Debris slide) و واریزه های دره ای (Debris flow) هستند و دینامیک آنها نیز عمدتا منشاء طبیعی داشته ، که در میان عوامل موثر می توان به نقش تکتونیک و لیتولوژی، نوع زمین ساخت به همراه عامل حساسیت سازندها از جمله مهم ترین پارامترهای تاثیر گذار آنها پرداخت .
بعد از اینکه نقشه های مورد نیاز برای این پژوهش تهیه شد در نهایت نقشه حرکات توده ای با نقشه تکتونیک و نقشه حساسیت سازندها تلفیق گردیدو در پایان نقش عوامل تکتونیک و لیتوژی و حساسیت سازندهای زمین شناسی در ناپایداری دامنه ای منطقه مورد مطالعه بررسی گردیدو مناطق مستعد به حرکات توده ای ( لغزش ها -جریانات واریزه ای و ریزش هاو...
, (1995), Applied Geomorphology, Vol. 1 , Third Edition, University of Tehran Press.