چکیده:
زمینلغزشها از مهمترین مخاطرات ژئومورفولوژیک بهشمار میروند. شناسایی مناطق حساس به خطر زمینلغزش از اقدامات اساسی در مدیریت منابع طبیعی و کاهش این مخاطرات است. منطقۀ کاشتر با مساحت 26 کیلومتر مربع در جنوب غربی استان کردستان در حاشیۀ شرقی کوههای شاهو واقع شده است. بهمنظور پهنهبندی، ابتدا پهنههای لغزشی با بازدیدهای میدانی بررسی شد که حدود 28 پهنۀ لغزشی شناسایی شد و پس از پردازش در محیط برنامۀGIS بهصورت یک لایه درآمد. با مبنا قرار دادن نقشۀ پراکنش زمینلغزشها وزندهی به پارامترهای مؤثر در زمینلغزش از جمله زمینشناسی، شیب جهت شیب، ارتفاع، بافت خاک، کاربری اراضی، فرسایشپذیری خاک، فاصله از گسل، تراکم آبراههها، و فاصله از جاده صورت گرفت. مدل رگرسیون لجستیک در محیط SPSS اجرا شد و نتایج نشان داد که عوامل تأثیرگذار بر وقوع زمینلغزش در منطقه بهترتیب فاصله از گسل، زمینشناسی، فرسایشپذیری خاک، جهت شیب و ... است. در نهایت منطقۀ تحقیق از نظر حساسیت به خطر وقوع زمینلغزش به پنج کلاس طبقهبندی شد که براساس آن 2/6 کیلومتر مربع دارای خطر بسیار زیاد، 6/4 کیلومتر مربع دارای خطر زیاد، 3/19 کیلومتر مربع دارای خطر متوسط، 9/7 کیلومتر مربع دارای خطر کم و در نهایت 5/6 کیلومتر مربع دارای خطر بسیار کم است.
خلاصه ماشینی:
شاخص های متعددی (عوامل طبیعی همچون آب وهوا، شیب ، هـم دمـایی، پوشـش گیـاهی، ارتفاع ، لیتولوژی، حساسیت سنگ به فرسایش ، فاصله از گسل ، هم جهت بودن شـیب دامنـه بـا شیب لایۀ رویی، رطوبت خاک ؛ و عوامل انسـانی همچـون تغییـرات کـاربری اراضـی) بـر وقـوع زمین لغزش تأثیرگذارند [١،٣،١٠،١٢،١٥،١٧،٢١،٢٢].
هدف از این مطالعـه ، شـناخت عوامـل مؤثر بر وقوع زمین لغزش منطقۀ کاشتر و تهیه نقشۀ پهنه بندی خطر وقوع آن است .
از ایـن لایه برای اجرای مدل احتمال وقوع زمین لغزش در منطقۀ کاشتر بهره گرفته شد؛ اجـرای مـدل براساس متغیر وابسته (زمین لغزش ) و متغیرهای مستقل (عوامل مؤثر در رخـداد زمـین لغـزش ) انجام گرفت .
ازآنجا که متغیرهای مستقل به صورت لایه های گسسته (طبقه بندیشده ) هسـتند، این طبقه بندی برای مدل نیز تعریف شد تا ضریب هر کدام از طبقات به صورت مجـزا بـه دسـت آید و احتمال وقوع زمین لغزش در هر طبقه محاسبه شود.
Intersect Point Tool با توجه به ضرایب به دست آمده از مدل رگرسیون لجستیک ، ضریب مثبت β به این معناست که آن متغیر نقش بیشتری در وقوع زمین لغزش دارد و برعکس ضـریب منفـی β نشـان دهنـدة همبستگی ضعیف متغیر مستقل با متغیـر وابسـته (زمـین لغـزش ) اسـت [١٧].
نقشۀ پهنه بندی خطر زمین لغزش منطقۀ کاشتر نتیجه گیری نتایج تحلیل نشان داد که طیف بیشترین موارد مشاهده شده برای وقوع زمین لغزش ها شیب های ٢٠-١٥ درجه و ارتفاع طبقه ١٥٠٠ -١٣٠٠ متر است .