چکیده:
تحليل تعارضات همسايگي و برخي پيامدهاي آن در شهر تهران
حمزه نوذري* صص 373-390
چکيده مشاهده متن [PDF 557KB]
همسايگي از جمله مهمترين واحدهاي اجتماعي بوده كه به نوعي قلب اجتماع محلي و تقويتكننده پيوندهاي اجتماعي است. با وجود اين، همسايگي ميتواند باعث رنج و درد مردم شود. اين تحقيق با استفاده از نظريه پير بورديو (ميدان، عادتواره و ناسازي) در پي توصيف و تبيين تعارضات همسايگي و مسائل ناشي از آن در شهر تهران است. روش مورد استفاده در اين تحقيق، كيفي است. با بهرهگيري از ابزار مصاحبههاي عميق سعي شده است تا تصوير روشني از چگونگي و چرايي تعارضات و رنجهاي همسايگي و برخي پيامدهاي آن بهدست آيد. يافتههاي تحقيق نشان ميدهد، اكثر ساكنان جامعه مورد مطالعه، تجربه مشتركي از ناسازي و عدم توافق با همسايههاي ديگر داشتند. نزاع ميان همسايه ها، سلب آسايش، در هم ريختگي فضاي دروني آپارتمان و عدم درك متقابل از يكديگر تنها بخشي از مشكلات زندگي آپارتمان نشيني در منطقه مورد مطالعه بود. چنين مشكلاتي به لحاظ شخصي باعث خستگي و فرسودگي و به لحاظ همسايهداري موجب ايجاد دشمني و كينهتوزي ميان همسايهها شده است. اين تعارضات، پيامدهايي مانند كاهش نوع دوستي را به دنبال داشته است.
خلاصه ماشینی:
"از آنجا که روابط اجتماعی از جمله روابط همسایگی به منش و خصلت افراد ارتباط دارد و تغییر در نوع زندگی، روابط را نیز تغییر میدهد در نتیجه ، برای فهم موضوع و تبیین نتایج از مفاهیم عادتواره ، میدان و سرمایه که در این حوزه گویا و رایج اند استفاده شده است ، بدون اینکه هدف ما بررسی این مفاهیم مشخص و آزمون نظریۀ بوردیو باشد به خصوص اینکه روش پژوهش ما کیفی است .
با استفاده از این مفاهیم می توانیم بگوییم میدان اجتماعی، شامل مجموعه ای از موقعیت های مختلف است که در آن عاملان اجتماعی با عادتواره های خاص خود در حال کنش در این موقعیت ها هستند و برای دست یابی به اهداف خاصی که در میدان مورد نظر تعریف شده است و منزلت هایی که وجود دارد، با یکدیگر به منازعه و رقابت میپردازند (جمشیدیها و پرستش ، ١٣٨٦).
بحث و نتیجه گیری در طول سالیان اخیر تضاد میان همسایه ها و معضلات آپارتمان نشینی به عنوان یکی از مسائل مهم جامعۀ ایران به خصوص شهر تهران تلقی شده است به نوعی که در فهرست سیاست ها و برنامه های سازمان هایی مانند شهرداری قرار گرفته است .
معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری و سازمان فرهنگی هنری شهرداری هر ساله هزینه و فعالیت های زیادی را برای کاهش این معضل انجام میدهند؛ اما به دلیل عدم شناسایی دقیق مسئله ، نه تنها تضاد همسایگی و رنج های آپارتمان نشینی کماکان باقی است ، بلکه نوع دوستی که اصل مهمی در زندگی اجتماعی است در میان همسایه ها کاهش زیادی داشته است ."