چکیده:
هدف اصلی این پژوهش بررسی روند تغییرات روزهای همراه با طوفان تندری در گستره ایران است ؛ بدین منظور تعداد ٥٠ ایستگاه همدید در دوره آماری ٣٥ ساله (٢٠١٣-١٩٧٩) انتخاب گردید. ابتدا داده ها کنترل کیفی شدند و مقادیر ناهمگون از سری زمانی داده ها حذف شد. سپس ، با هدف بررسی شرایط کلی پدیده طوفان تندری در ایستگاه های مورد مطالعه ، نمودار توزیع روزهای همراه با طوفان تندری ترسیم گردید. مطالعه روند و معناداری آن با استفاده از آزمون پارامتریک تی–تست و آزمون ناپارامتریک من -کندال صورت گرفته است . برای کشف نقاط جهش در فراوانی وقوع طوفان تندری از آزمون من کندال دنباله ای و آزمون پتیت بهره گرفته شد؛ سپس معناداری نقاط با استفاده از آزمون های من ویتنی ( تک جهشی) ، کروسکال والیس ( چندجهشی) بررسی شده است . نمودار توزیع سالانه طوفان تندری در گستره ایران نشان دهنده تمرکز حداکثر فراوانی وقوع طوفان تندری در قسمت های غربی و شمال غربی کشور می باشد. نتایج حاصل از تحلیل روند موید روند افزایشی در ٣٩ ایستگاه و روندکاهشی در١١ ایستگاه است . همچنین برای محاسبه مقدار روند از روش خطی حداقل مربعات استفاده و سپس مقدار کل روند سالانه بر حسب درصدی از میانگین سالانه بیان شده است . نتایج نشان میدهد بیشترین مقدار روند مربوط به ایستگاه های یزد و کاشان میباشد که هر دو در حاشیه کویر مرکزی ایران واقع شده - اند. به عبارت دیگر، بیشترین میزان تغییر پذیری مثبت نسبت به میانگین بلند مدت در این دو شهر رخ داده است . با توجه به وجود جهش در داده های طوفان تندری همچنین وضعیت روند در نمودارها مشخص می شود که وجود روند برای پارامتر مذکور در اکثر ایستگاه ها از تغییرات ناگهانی ناشی شده است . برای تعیین تغییرات زمان وقوع اولین جهش در امتداد طول و عرض جغرافیایی، زمان اولین وقوع جهش با استفاده از روش کریجینگ در مناطقی که جهش معنیدار داشته اند، پهنه بندی گردید. نتایج نشان میدهد روند تغییرات در امتداد عرض جغرافیایی شدیدتر از طول جغرافیایی است .
خلاصه ماشینی:
"با توجه به وجود جهش در داده های طوفان تندری نویسنده مسئول : سبزوار، توحید شهر، دانشگاه حکیم سبزواری، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، گروه جغرافیای طبیعی همچنین وضعیت روند در نمودارها مشخص می شود که وجود روند برای پارامتر مذکور در اکثر ایستگاه ها از تغییرات ناگهانی ناشی شده است .
در این تحقیق ، برای تعیین وجود روند و میزان معنی دار بودن آن در سری زمانی سالانه داده های طوفان تندری هر ایستگاه ، از روش آزمون ناپارامتری من کندال و پارامتری تیتست استفاده شد.
اقلیم ایستگاه های مورد مطالعه بر مبنای طبقه بندی دومارتن (دوره آماری ٢٠١٣-١٩٧٩) (به تصویر صفحه مراجعه شود) تعیین روند داده ها با استفاده از آزمون من کندال و t-test آزمون من کندال آزمونی ناپارامتری است که توسط من ١ ( ١٩٤٥: ٢٤٥) و کندال ٢ (١٩٧٥: ١١٥) ارائه شده است .
توزیع روند سالانه طوفان تندری در مناطق مختلف اقلیمی ایران طی دوره آماری( ٢٠١٣-١٩٧٩ ) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج آزمون من –کندال دنباله ای و پتیت نتایج حاصل از نمودار آزمون من کندال دنباله ای در شکل (٤) نشان داده شده است .
زمان وقوع اولین جهش در امتداد عرض جغرافیایی در طول های جغرافیایی مختلف نتیجه گیری نهایی در این تحقیق با استفاده از آزمون های من - کندال و تی تست ، روند تغییرات زمانی طوفان تندری برای ٥٠ ایستگاه همدید کشور که طبق طبقه بندی اقلیمی دومارتن (جدول ٣) دارای اقلیم های متنوعی بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت .
Homogeneity Testing of Monthly Temperature Series: Application of Multi-phase Regression Models with Mathematical change point."