چکیده:
نقشه هاي حساسيت وقوع زمين لغزش يكي از مهمترين ابزارهاي لازم براي برنامه ريزان و تصميم گيران محيطي به ويژه در مناطق كوهستاني است. مدل فرآيند تحليل شبكه(ANP) از جمله مدل هاي تهيه نقشه حساسيت زمين لغزش است. اين مدل با حفظ قابليتها و محاسن موجود در مدل AHP، معايب مربوط به آن را رفع كرده و به همين دليل در سالهاي اخير استفاده از آن نسبت به AHP فزوني گرفته و جايگزين آن شدهاست. در اين پژوهش با استفاده از مدل فرآيند تحليل شبكه، پهنهبندي حساسيت زمينلغزش در حوضه آبخيز چليچاي استان گلستان انجام شدهاست. براي انجام اين كار از 10 پارامتر طبيعي و انساني(سنگشناسي، بارش، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، تراكم زهكشي، درجه و براي شيب، كاربري زمين، تراكم پوشش گياهي(NDVI) و فاصله از جاده) استفاده شده است. نرم افزارهاي super decision، Arc map و ENVI از جمله ابزارهاي هستند كه براي انجام مقايسات زوجي، تهيه دادهها و اجراي مدل مورد استفاده قرار گرفتهاند. نقشه نهايي به دست آمده از مدل در پنج كلاس خطر طبقهبندي و با استفاده از زمينلغزههاي رخ داده در منطقه مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج ارزيابي نشان داد كه 70 درصد زمين لغزههاي رخ داده در منطقه در كلاسهايي با خطر زياد و خيلي زياد قرار گرفتهاند. اين مناطق اغلب در نيمه شمالي و بخش هاي مركزي حوضه قرار گرفتهاند. با توجه به نتيجه ارزيابي، مدل قابليت مناسبي را براي پيشبيني حساسيت زمين لغزش نشان ميدهد. طبق نقشه پهنهبندي حساسيت زمين لغزش نواحي پر خطر حوضه عمدتاً دامنههاي جنوبي، جنوب غربي و غربي را تشكيل ميدهند. با توجه به نقشه پهنهبندي حساسيت وقوع زمين لغزش، امكان شناسايي مناطق مستعد وقوع زمين لغزش در بخشهاي مختلف حوضه مشخص شده است و استفاده از آن ميتواند در زمينه مديريت حوضه و پايدارسازي دامنهها مفيد باشد.