چکیده:
بزه، بزه ديده و بزهكار سازنده مثلث علمي جرم شناسي تا به امروز كانون توجه بسياري از جرم شناسان بوده اند اما در اين بين بزهكار را مي توان مهمترين ضلعِ مثلث جرم شناسي قلمداد كرد. ترديدي نيست كه زيست شناسان جنايي طلايه داران بررسي ويژگي هاي بزهكارانند، زيست شناساني كه گاه با رويكردي افراطي و با تبعيت از نظريه جبرگرايي زيستي قائل به وجود تيپ جنايي بوده و بزهكاران را انسان هايي متمايز از غير بزهكاران دانسته و گاه با رويكردي تعادل گرا، منكر وجود كروموزم جنايت و مفهوم جبر جنايي شده و با الهام از زيست شناسيِ اجتماعي، بزهكار را موجودي مختار اما داراي گرايش هاي رفتاري منحرفانه قلمداد كرده اند. دين مبين اسلام نيز در راستاي بهينه سازي ژنتيك و تحقق هدف آرماني «انسان كامل»، هر چند در برگيرنده آيات و روايات متعددي است كه بر نقش عوامل زيستي بر سرنوشت انسان تاكيد مي كنند، اما همواره جايگاه انسان را در بينابين وادي جبر و اختيار تفسير كرده و به هيچ روي از بزهكار به عنوان موجودي كه اسير سرنوشت محتوم خويش است، ياد نكرده است.
خلاصه ماشینی:
اما آن چه که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است ، به هیچ وجه بررسی کلان زیست شناسی جنایی نیست ، چرا که تحقق چنین امری در قالب یک مقاله نه تنها امکان پذیر نیست بلکه بیفایده و بیثمر خواهد بود، در واقع این مقاله به دنبال بررسی جرم شناختی- اسلامی «قلمرو تأثیر عوامل زیستی بر رفتار مجرمانه » میباشد که البته تردیدی نیست این امر نیاز به بسترسازی داشته و در همین راستا بایستی به صورت اجمالی به شاخه های مهم زیست شناسی جنایی اشاره شود.
به بیان دیگر، هدف غایی مقاله مزبور پاسخ به این سوال ها است که آیا در ادبیات جرم شناسی، تأثیر عوامل زیستی در قلمرو جبر جنایی تفسیر شده است و یا اینکه تنها به عنوان زمینه های وقوع رفتارهای مجرمانه قلمداد میشود؟ و یا این که ، آیا وجود ویژگیهای زیستی، منجر به شکل گیری شخصیت مجرمانه و در معنای آرمانی، تیپ جنایی خواهد شد و یا اینکه صرفا باعث تنزل آستانه بزهکاری میگردد؟ و در نهایت امر، نگاه آموزه های دینی به تأثیر عوامل زیستی چگونه است ؟ ١.
تجربه تلخ زیست شناسان جنایی از به استهزاء گرفته شدن عقاید زیستی سنتی ١ عاملی بود تا این بار با دیدگاهی علمی و واقع بینانه به رابطه بین بزهکاری و عوامل زیستی بپردازند و از زوایای مختلفی موضوع را به بحث گذارند که غالبا در طبقه بندی سه گانه ی رابطه رفتار مجرمانه با ژنتیک ، زیست شیمیایی و فیزیولوژی عصب بیان میشوند که به علت خارج بودن قلمرو مطالعاتی آن ها از موضوع مقاله مذکور، تنها به صورت فهرست وار به آن ها اشاره میشود: ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ١.