چکیده:
پرهيز از تبعيض در اجراي حقوق انساني، يكي از اصول بنيادين حقوق بشر است كه هم
در مرحله تقنين و هم در مرحله اجرا بايد مورد توجه قرار گيرد.
تبعيض بر اساس جنسيت و نيز بر اساس منشأ تولد از جمله مواردي است كه در مرحله
تقنين در برخي از قوانين به چشم م يخورد.
يكي از مواردي كه به نظر م يرسد، در نظام حقوقي جمهوري اسلامي ايران با ملاحظه
جنسيت، حكم تبعي ضآميز وضع شده است تعيين سن بلوغ براي دختران در نه سالگي
تمام قمري و پانزده سالگي تمام قمري براي پسران م يباشد ك ه در نتيجه، دختران 6
سال زودتر از پسران داراي مسئوليت كيفري و مستوجب اجراي مجازا تهايي مثل حد و
قصاص م يشوند.
مسئله ديگر برخي محرومي تهاي اجتماعي، مانند عدم صلاحيت براي قضاوت يا اداي
شهادت در محاكم قضائي يا محروميت از ارث، به لحاظ صحيح نبودن منشأ تولد است.
در حالي كه همه اين موارد، گذشته از چالش مربوط به مغايرت با موازين حقوق بشري، با
مباني فقهي نيز سازگاري ندارد و در اين مقاله، مورد بحث و نقد قرار گرفته و را هح لهاي
جديدي ارائه شده است
خلاصه ماشینی:
"به نقل از مسالک ، پیشین : « واحتج له المرتضی بالاجماع و بالخبر الذی ورد ان ولد الزنا لاینجـب و اجـاب عـن ظواهر الایات التی تقتضی قبول شهاده ولدالزنا اذا کان عدلا و انه لا تزر وازره وزر اخری ) فلا یتعدی الیه ذنب مـن خلق من نطفته ، بان الله تعالی قد علم ممن خلق من نطفه زنا ان لایختار هو الخیر و الصلاح فاذا علمنا بدلیل قاطع انه لاینجب لم یلتفت الی ما یظهره من الایمان والعداله لانه یفید ظن صدقه و نحن قاطعون یخبث باطنـه و قـبح سریرته فلا تقبل شهادته » معارضه اخبار اصحابنا لایقتضی الرجوع عما قواه ، لجواز العدول عن الاخبار لوجه یقتضیه فقد وقع له کثیرا و وجه العدول واضح فان عموم الادله من الکتاب و السنه علی قبول شهاده العدل ظـاهرا 1 یتناول ولدالزنا و من ثم ذهب الیه اکثر من خالفنا) در اینجا باید اشاره کنیم که صاحب جواهر رویکـردی متفـاوت از نظریـه شـهید ثـانی دارد و در خصوص ممنوعیت پذیرش شهادت ولدالزنا، مستند اصلی را روایات وارده که به گفتـه ایشـان در حد استفاضه و معتبر است می داند و از شهید ثانی کـه در صـحت روایـات تردیـد کـرده ، اظهـار شگفتی می نماید و سرانجام می گوید نباید در این امری که بین قـدما و متـأخرین معـروف اسـت 2 تشکیک کنیم و بنابراین اصل ممنوع بودن ولدالزنا از شهادت دادن مفروغ عنه است ."