چکیده:
یکی از مسائل چالش برانگیز حقوق بین الملل در ادوار مختلف، تنظیم روابط دولت های متخاصم و شیوه حل و فصل اختلافات آنها با یکدیگر بوده است. در این میان، تا مدتهای مدید، اصلیترین راه حل اختلاف، جنگ و توسل به زور بود؛ هرچند به مرور نهادینه کردن حقوقیِ این امرِ مذموم با هدف کاهش و سپس حذف آن، وجهه همت جامعه بین المللی قرار گرفت. از زمانی که اسناد بین المللی، جنگ و حمله نظامی را به طور مطلق ممنوع کردند، این اندیشه قوت گرفت که بشریت می تواند در سایه این تدبیر، به تحقق صلح و امنیت بین المللی امیدوار شود. با این وجود، رشد و توسعه فناوری های نوین، چالشهایی را در این خصوص ایجاد کرد. فضای سایبر و حملات صورت گرفته در قالب آن، یکی از این چالشها است. نوشتار حاضر، درصدد معرفی این فضا و بررسی نسبت حملات سایبری با حقوق توسل به زور از یک سو (Jus ad bellum) و منشور ملل متحد به خصوص مواد (4) 2 و 51 آن از سوی دیگر است.
خلاصه ماشینی:
"برای مثال پذیرش این نظر به این معنا است که اگر از طریق ارتکاب عملی که قطعا از لحاظ حقوقی ، مسلحانه محسوب نمی شود ( مانند تحـریم اقتصادی )، نتایجی به بار آید که اگر یک حمله مسلحانه رخ می داد نیز همان نتایج به بار می آمـد، آن عمل باید در حکم حمله مسلحانه و تابع بند ٢ ماده ٤ منشور قرار گیرد؛ حـال آنکـه مقـررات حقوق بین الملل معاصر و رویه دولت ها چنین نتیجه ای را تأیید نمی کنند.
٢. گرچه این امر، در نگاه اول برای حفظ صلح و امنیت بین المللی ناعادلانه و نامناسب به نظر می رسد، اما توجه بـه تاریخ حقوق مخاصمات مسلحانه نشان داده است که خارج کردن برخی مصادیق به ظاهر حمله از مفهوم توسل بـه زور نه تنها موجب برهم خوردن صلح و به وجود آمدن جنگ نشده ، بلکه جلوگیری از زیاده خواهی های دولـت هـای منشور نیز بوده است .
در مورد چنین بیانیه هایی نگاه کنید به : Marco Roscini, 'World Wide Warfare – Jus ad bellum and the Use of Cyber Force', 14 Max Planck Yearbook of United Nations Law, 2010, pp 108–109.
بنابراین ، همان طور که برخی اشاره کرده اند،٢ بر اساس حقـوق موجـود و بالفعـل ٣ (و نـه حقـوق آرمانی بالقوه ٤ یا حقوقی که ممکن است در آینده مورد توجه قرار گیرد٥) می توان گفت زور سایبر، نوعی از انواع حمله مسلحانه محسوب نمی شود بلکه نوعی جدید از زور می باشد که قابـل تبیـین تحت عنوان توسل به زور در مفهوم منشوری آن نیست و توالی خاص آن را در پی ندارد."