چکیده:
بازنگري قانون اساسي فرايندي در چارچوب مشخص است كه به تغيير، الحاق و حذف قواعد مندرج در قانون اساسي منجر ميشود. تفوق قانون اساسي نسبت به ساير هنجارهاي حقوقي ايجاب مينمايد كه حدود اين چارچوب در قانون اساسي تعيين گردد. اصل 177 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران درباره بازنگري قانون اساسي است كه در اين مقاله با تاكيد بر مذاكرات شوراي بازنگري قانون اساسي بررسي شده است. ابتكار بازنگري با مقام رهبري است كه پس از مشورت با مجمع تشخيص مصلحت نظام طي حكمي خطاب به رئيس جمهور موارد اصلاح يا تتميم قانون اساسي را پيشنهاد ميكند. متن نهايي بازنگري توسط شوراي بازنگري قانون اساسي تدوين و پس از تاييد و امضاي رهبري براي تصويب نهايي به همه پرسي واگذار ميشود. محدوديتهاي موضوعي و اوضاع و احوال براي قوه ي بازنگري در قانون اساسي تعيين شده اند.
خلاصه ماشینی:
١- ابتکار بازنگری نخستین پرسشی که در خصوص ابتکار بـازنگری مطـرح اسـت ایـن اسـت کـه چـه مقامـات یـا نهادهایی صلاحیت تصمیم گیری برای آغاز فرایند بازنگری قانون اساسی را دارند؟ این صـلاحیت در قانون اساسی برای مقام رهبری پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شـده است تا طی حکمی خطاب به رئیس جمهور موارد اصلاح یا تتمیم قـانون اساسـی را بـه شـورای بازنگری قانون اساسی پیشنهاد نماید.
نگاه کنید به : صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، تهـران: ادارهکل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی ، ١٣٦٩، صص ٧٩٥-٥٩٥.
نگاه کنید به : صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، پیشین ، صص ٥٨٨-٥٨٧.
لذا نقش مشورتی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای رهبری در مرحله ی ابتکار بازنگری قانون اساسی تصویب گردید تـا این نهاد که متشکل از شخصیت های بانفوذ و بسیاری از مقامات پیشین و کنـونی نظـام سیاسـی است یاریگر مقام رهبری در ابتکار بازنگری قانون اساسی باشد.
٢. نگاه کنید به : صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، پیشین ، ص ٧٩٥.
نتیجه گیری رهبر به عنوان عالی ترین مقام رسمی کشـور آغـازگر فراینـد بـازنگری قـانون اساسـی جمهـوری اسلامی ایران است که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام بـه عنـوان تنهـا مرجـع رسمی مشورت با رهبری موارد اصلاح یا تتمیم قانون اساسی را طی حکمـی خطـاب بـه ریاسـت جمهوری به شورای بازنگری قانون اساسی پیشنهاد می کند.