چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی گروهدرمانی مبتنی بر توانبخشی شناختی بر حافظه و کارکردهای اجرایی افراد دچار آسیب مغزی با نقش تعدیلکنندگی نشانههای افسردگی، اضطراب و فرسودگی روانی صورت گرفت. طرح این پژوهش از نوع پیشآزمون-پسآزمون در دو گروه آزمایش و کنترل است که 26 نفر فرد دچار آسیب مغزی با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروههای آزمایش (12N=) و کنترل (14N=) قرار گرفتند. سنجش در دو مرحلهی پیشآزمون-پسآزمون و با استفاده از مجموعه آزمونهای بومیشدهی حافظه و کارکردهای اجرایی، پرسشنامههای افسردگی، اضطراب و فرسودگی روانی انجام شد که با استفاده از آزمونهای آماری آنکوا و مانکووا تجزیه و تحلیل شدند. مداخله به صورت 12 جلسه، دو ساعته و دو روز در هفته برگزار شد، گروه کنترل نیز از مداخلهی معمول بیمارستانی برخوردار شدند. یافتههای پژوهش نشان دادند که تمرینات توانبخشی، عملکرد حافظهی معنایی، مدیریت حل مسأله و توجه پایدار افراد دچار آسیب مغزی را بهبود بخشیده است (0.05P). تفاوتهای فردی، نقش جنسیت، سن و دقت پایین آزمونهای سنجش میتوانند تبیینکنندهی عدم بهبودی معنادار در این افراد باشند. همچنین اثربخشی تمرینات شناختی بر کارکردهای شناختی فرد بر اساس میزان فرسودگی روانی تغییر کرد، ولی رابطهی معناداری میان تغییر نشانههای افسردگی و اضطراب و میزان بهبود حافظه و کارکردهای اجرایی افراد دچار آسیب مغزی یافت نشد.
خلاصه ماشینی:
تأثير گروه درماني مبتني بر توانبخشي شناختي بر حافظه و کارکردهاي اجرايي افراد دچار آسيب مغزي Effectiveness of group therapy based on cognitive rehabilitation of memory and executive functioning in patients with traumatic brain injury مغدي وارتانيان * Meghedi Vartanian جواد حاتمي ** Javad Hatami اسد خزايي *** Asad Khazaei هادي بهرامياحسان ** Hadi Bahrami Ehsan چکيده Abstract پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي گروه درماني مبتني بر The purpose of this study was to investigate theتوانبخشي شناختي بر حافظه و کارکردهاي اجرايي افراد دچار آسيب effectiveness of group therapy based on cognitiveمغزي با نقش تعديل کنندگي نشانه هاي افسردگي، اضطراب و فرسودگي rehabilitation of memory and executive functions inTBI patients with moderating role of depression, رواني صورت گرفت .
The يافته هاي پژوهش نشان دادند که تمرينات توانبخشي، عملکرد حافظه ي results showed that rehabilitation exercises, improvedمعنايي، مديريت حل مسأله و توجه پايدار افراد دچار آسيب مغزي را semantic memory performance, problem solving andبهبود بخشيده است (٠٠٥>P)، ولي تأثير معناداري در بهبود توجه but (٠٠٥>p)continuous attention in patients with TBI had no significant effect in divided attention, episodic تقسيم شده ، حافظه رويدادي و فعال نداشته است (٠٠٥>P).
Keywords: brain injury, cognitive rehabilitation, واژه هاي کليدي: آسيب مغزي، توانبخشي شناختي، حافظه ، کارکردهاي اجرايي، نشانه هاي افسردگي، اضطراب و فرسودگي رواني memory, executive functions, and symptoms of depression, anxiety and mental fatigue ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ * کارشناس ارشد روانشناسي باليني.