چکیده:
هدف: عوامل خانوادگی نقش مهمی در شروع و تشدید اعتیاد به اینترنت در نوجوانان بازی میکنند، و این مشکل بواسطه پیامدهایش خانواده را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. هدف مطالعه حاضر بررسی نقش کارکردها و فرآیند خانواده (کیفیت روابط والد-فرزند) در گرایش نوجوانان به اعتیاد به اینترنت است.
روش: بدین منظور 384 دانشآموز نوجوان از مدارس شهر شیراز به روش تصادفی خوشهای چندمرحله ای انتخاب شده و ابزارهای پژوهش توسط این نوجوانان و والدین آنها تکمیل شد. ابزارهای تکمیل شده توسط نوجوانان شامل پرسشنامه آزمون اعتیاد به اینترنت (IAQ)، مقیاس رابطه والد- فرزندی و ابزار تکمیل شده توسط والدین شامل ابزار سنجش خانواده (FAD) بود.
یافته ها: نتایج نشان داد که عملکرد کلی، ارتباط، پاسخدهی عاطفی، آمیزش عاطفی و کنترل رفتاری با اعتیاد به اینترنت همبستگی مثبت نیرومند و خیلی بالا و نقشها با این متغیر همبستگی ضعیف معناداری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون اعتیاد به اینترنت نشان داد که کارکرد کلی، ارتباط، پاسخدهی و آمیزش عاطفی توان پیشبینی اعتیاد به اینترنت را دارند که حدود 78 درصد واریانس اعتیاد به اینترنت نوجوانان را پیش بینی میکنند. در زمینه کیفیت روابط والد-فرزند یافتهها نشان داد رابطه با مادر و پدر همبستگی نیرومند معکوسی با اعتیاد به اینترنت دارد که نتایج رگرسیون نیز نشان داد رابطه با والدین به صورت معناداری پیش بین اعتیاد به اینترنت بوده و 53 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت را تبیین میکند.
نتیجه گیری: کارکرد و فرآیندهای خانواده نقش مهمی در اعتیاد به اینترنت دارند و خانواده های دارای کارکرد و روابط والد-فرزند مختل گرایش بیشتری به استفاده آسیبزا از اینترنت دارند.
Purpose: Family factors play an important role on onset and persistence of internet addiction and this problem mutually have an impact on family. Therefore present study aimed to investigate the role of family functions and process (parent-child relation quality) in teenager’s tendency to internet addiction.
Method: To this end، 384 teenager students among Shiraz City schools were selected by multi stage cluster sampling and instruments were completed by them and their parents. The instruments completed by teenagers were Internet Addiction Questionnaire (IAQ) and the Parent-Child Relationship Scale، and instruments completed by parents were Family Assessment Device (FAD).
Findings: Results showed that total function، relationship، emotional responding، emotional involvement and behavioral control were strongly correlated with internet addiction but roles had a weak relationship with it. Regression analyses revealed total function، relationship، emotional responding and emotional involvement are significant predictors of internet addiction in which they could explain about 78 percent of internet addiction variance. Results of family process showed quality of relationship with mother and father are correlated with internet addiction negatively and regression analysis indicates quality of relationship with parents is significant predictor of internet addiction and it could explain 53 percent of internet addiction variance.
Conclusion: Family function and process have an important role on internet addiction and families with disturbed functions and parent-child relationship have more tendencies to use internet pathologically.
خلاصه ماشینی:
"Lam, Peng, Mai, & Jing خانوادگی با اعتیاد به اینترنت در جوانان مرتبطند (ین ، ین ، چن ، چن ، و کو، ٢٠٠٧) و افراد وابسته به اینترنت در خرده مقیاسهای کارکرد خانواده (کنترل رفتاری، پاسخدهی عاطفی، حل مسئله ، روابط ، نقشها و نمره کل کارکرد خانواده ) تفاوت معناداری با گروه کنترل نشان میدهند (شنورمانسی، شنورمانسی، گولچو و کونکان ٢٢، ٢٠١٤).
ین و همکاران (٢٠٠٧) و خسروی و علیزاده صحرایی (١٣٩٠) نشان داده اند که برخی کارکردهای خانواده با اعتیاد به اینترنت فرزندان نوجوان رابطه داشته و کارکرد خانوادگی پایین با گرایش بیشتر به اعتیاد به اینترنت نوجوانان همبسته است و علاوه بر این کارکردهای خانواده پیش بین معنادار اعتیاد به اینترنت بوده است .
یافته های شنورمانسی و همکاران (٢٠١٤) که به صورت مقایسه کارکردهای خانوادگی بزرگسالان مبتلا به اعتیاد به اینترنت و غیرمبتلا انجام شده است نشان داده است که افراد مبتلا به اعتیاد به اینترنت در همه کارکردهای خانوادگی (شامل کنترل رفتاری، پاسخدهی عاطفی، حل مسئله ، روابط ، نقشها و نمره کل کارکرد خانواده ) دچار مشکل بوده و کارکردهای خانوادگی آنها مختل است .
Henderson گرچه وجود برخی مشکلات خانوادگی و تعارضات و مشکلات بین فردی بویژه با والدین یکی از عوامل گرایش نوجوانان به اعتیاد به اینترنت و دیگر تکنولوژی های نوین ارتباطی است ، ولی این رابطه یکجانبه نبوده و استفاده افراطی و ناسالم از این ابزارهای نوین ارتباطی نیز به نوبه خود کیفیت تعامل اعضای خانواده را مختل کرده و به کارکدهای خانوادگی آسیب می رساند."