چکیده:
مقاله حاضر به بررسی ترجمه فارسی یکی از مقالات دانشنامه ایرانیکا تحت عنوان «تاثیر رباعیّات عمر خیّام بر ادبیّات و جامعه غرب» (۲۰۰۸) میپردازد که مصطفی صداقترستمی آن را با عنوان «عمر خیّام؛ در صحنه ادبی و اجتماعی آن سوی آبها»، ترجمه کرده و در ماهنامه گلستانه، تیرماه ۱۳۹۳، شماره ۱۳۱، ص ۶۷- ۶۹ منتشر شده است. متاسفانه خطاهای پرشمار و متنوّعی به این ترجمه راه یافته است که برخی از آنها عبارتند از: ضبط نادرست نام افراد، توجّهنکردن به ضبط اشهر عناوین کتابها، ترجمهنکردن برخی عناوین، ترجمه نادرست برخی جملات و مواردی از این دست. نویسنده حاضر این موارد را در هفت فقره دستهبندی و در هر مورد پیشنهاد و توضیحی مناسب عرضه کرده است. این موارد عبارتند از: ۱) تلفظ و ضبط نامهای فرانسوی، ۲) تلفظ و ضبط نامهای آلمانی، ۳) تلفظ و ضبط نامهای انگلیسی، ۴) تلفظ و ضبط نامهای هلندی، ۵) عناوین ترجمهنشده، ۶) عناوینی که غلط ترجمه شدهاند و ۷) ترجمههای نادرست برخی از جملات. ناگفته نماند که این گونه ترجمههای شتابزده مصداق کوشش بیفایده است و نهتنها باری از دوش مشتاقان این عرصه بر نمیدارد، بلکه میتواند مبتدیّان و خوانندگان نوسفر را نیز به کژراهه بیفکند.
خلاصه ماشینی:
"ir چکیده مقالۀ حاضـر به بررسـی ترجمۀ فارسی یکی از مقالات دانشنامۀ ایرانیکا تحت عنوان «تأثیر رباعیات عمر خیام بر ادبیات و جامعۀ غرب » (٢٠٠٨) می پردازد که مصطفی صداقت رستمی آن را با عنوان «عمر خیام ؛ در صـحنۀ ادبی و اجتماعی آن سـوی آب ها»، ترجمه کرده و در ماهنامۀ گلســتانه ، تیرماه ١٣٩٣، شــمارة ١٣١، ص ٦٧- ٦٩ منتشــر شــده اســت .
در کتاب ارجمند عمر خیام بزرگ : پذیرش جهانی رباعیات ١ (٢٠١٢) که زیر نظر دکتر علی اصــغر ســید غراب ، اسـتاد برجستۀ ادبیات فارسی دانشگاه لیدن هلند، گردآوری شده پنج فصل به جنبه های مختلف پذیرش خیام در هلند اختصاص یافته است .
فی المثل فرد آشنا با حوزة خیام پژوهی در کتاب های پانزده گفتار استاد فقید مجتبی مینوی (مقالۀ «گل سـرخ نشابور»)، صهبای خرد: شرح احوال و آثار حکیم عمر خیام نیشابوری دکتر مهدی امین رضـوی و مقالۀ علی دهباشی («گزارشی از کنفراس میراث عمر خیام (دانشگاه لیدن دانشگاه کمبریج )») با برخی از این نام ها مواجه شده است .
فن هامر پورگشتال برای اولین بار در کتاب تاریخ ادبیات فارسـی که در سـال ١٨١٨ در وین منتشـر شد برخی از رباعیات خیام را به آلمانی ترجمه کرد.
به نظرم بهتر است عنوان این مقاله را «تأثیر رباعیات عمر خیام بر ادبیات و جامعۀ غرب » ترجمه کنیم که رسا و گویاست و نیازی به افزودن چاشنی رمانتیک هم ندارد."