چکیده:
هدف این مقاله آشنایی اجمالی مخاطبان گرامی با شرح حال و چگونگی حیات علمی
«عالمان شیعه» است. از اینرو، بخش پژوهش مؤسسه شیعهشناسی تعدادی از بزرگان
شیعه را معرفی مینماید. در این قسمت، تعدادی از عالمان شیعه به اختصار معرفی
میشوند.
خلاصه ماشینی:
"درباره زمان ولادت او، تنها میتوان گفت که وی چون از اصحاب امام رضا علیهالسلام (شهادت: 203 ق) بوده، تولدش اواخر سده دوم (حدود 188 ه) واقع شده است؛ یعنی هنگام وفات آن امام، وی پانزده ساله بوده است.
(1) ¯ ابراهیم بن عبده نیشابوری (؟ ـ حدود 261 ق) ابراهیم، محدث مورد اعتماد شیعی و از اصحاب امام هادی علیهالسلام و وکیل امام حسن عسکری علیهالسلام در نیشابور، زمان تولد و وفاتش در منابع ذکر نشده، ولی چون عصر امام حسن عسکری علیهالسلام (شهادت: 260 ق) را درک کرده و نیز بر پایه گزارشی که از خادم او نقل شده که وی در عصر غیبت صغرا (260 ـ 329 ق) در کوه صفا خدمت امام زمان(عج) مشرف شده است، میتوان مطمئن شد که وی دست کم تا سال 216 ه زنده بوده است.
اما ظاهرا سالهای زیادی از زندگی او در عصر غیبت صغرا سپری شدهاند و با توجه به همعصران، شاگردان و استادانش، میبایست وفات او در اواخر نیمه دوم سده سوم (حدود 280 ه) اتفاق افتاده باشد؛ زیرا بعضی از شاگردان بیواسطه او تا سال 328 ه حیات داشتهاند؛ چنانکه ابن داود نیز در رجال خود، وی را از شخصیتهای پس از عصر ائمه اطهار علیهمالسلام به شمار آورده است.
¯ احمد بن اسحاق قمی (؟ ـ حدود 261 ق) ابوعلی، فقیه، محدث، از اصحاب امام جواد و امام هادی علیهماالسلام و وکیل بلندپایه امام حسن عسکری علیهالسلام ، در قم چشم به جهان گشود و احتمالا در اواخر سده دوم (حدود 190 ه) تولد یافت؛ زیرا وی از اصحاب امام رضا علیهالسلام (شهادت 203 ق) به شمار نیامده و گویا در عصر آن امام علیهالسلام نوجوانی بیش نبوده است."