چکیده:
مطالعات تطبیقی اقتباس، شاخهای از ادبیات تطبیقی است که به مناسبات بین دو رسانه نظر دارد. عمدهترین تحقیقات در این زمینه، بررسی و نقد فیلمهای اقتباسی است. در نقد سنتی اقتباس، میزان وفاداری فیلم به موضوع داستان کتاب معیار اصلی قضاوت است اما در مطالعات اقتباسی نوین، خلاقیت کارگردان اقتباسکننده در خوانش متن ادبی و انتخاب معادلهای سینمایی، تعیینکننده موفقیت فرایند اقتباس بینارسانهای است. تاکید پژوهش حاضر بر این است که حتی در اقتباسهای بهظاهر وفادار، بیان سینمایی ممکن است معنای دیگری به موضوع داستانی مکتوب بدهد و باید نقش رسانه را در تولید معنا در نظر گرفت. این موضوع در مورد مطالعاتی «مقایسه تطبیقی داستان و فیلم داشآکل» قابل طرح است. تحقیقاتی که درباره «داشآکل» صادق هدایت و داشآکل مسعود کیمیایی به نقد و بررسی پرداختهاند کمتر به شیوه معناسازی یا خلق درونمایه با عناصر روایی ـ سبکی منحصر به رسانه سینما توجه کردهاند. به همین دلیل حتی اگر یافتههای قبلی نکات درستی را طرح کرده باشند این یافتهها در مجموعه منسجمی از یک نوع مطالعه تطبیقی جای نمیگیرند و تفاوت معناسازی بین متن ادبی و متن سینما را در کلیت دو متن نشان نمیدهند.
خلاصه ماشینی:
در نگاه نخست به نظر می رسد نخستین تجربه های سینمایی با اقتباس همراه بوده است و برای مثال، اولین بار ژرژ ملیس فیلمی به نام ماجرای دریفوس ساخت که موضوع آن از روزنامه های پاریس گرفته شده بود و بعد، چند فیلم داستانی دیگر را با اقتباس از آثار معروف ادبی تهیه یا کارگردانی کرد، مانند سیندرلا )١۹٠٠( براساس یک ٥ برای مط العه بیشتر رجوع کنید به : نیکولز، بیل .
مرور اجمالی این مطالعات در زبان فارسی نشان می دهد تحقیقات متاخر از تحقیقات اولیه تمیزدادنی است زیرا در نخستین پژوهش های میان رشته ای ادبیات و سینما، معیار اصلی قضاوت درباره فیلم های اقتباسی ، میزان وفاداری فیلم به محتوای داستان مکتوب بود اما در تحقیقات جدید به تفاوتهای رسانه ای متن مکتوب ادبی و متن دیداری سینمایی توجه شده است و محققین سعی کردهاند تعریف ها و نظریه هایی تخصصی تر ارائه دهند.
به همین سبب ، ساختار سه پردهای فیلم که قدیم ترین هنجار سینمای کلاسیک و چهارچوب اولیه ورود یک داستان ادبی در قالب فیلمنامه است ، اصل فهرست بندی مط الب قرار گرفت اما در تحلیل پردازش سینمایی داستان به دیگر ویژگی های روایی و سبکی اثر نیز توجه شده است .
۲. ٧ بررسی رویدادهای سه بخش آغازین ، میانی و پایانی فیل م در مقایسه با کتاب در فیلم داش آکل روند شکل گیری ماجرا در ابتدای داستان ، گسترش پیرنگ و پی ریزی کشمکش های میان داستان ، و رساندن رویدادها به نقطه اوج و فرجام داستان به گونه ای است که می توان ساختمان اثر را براساس قواعد ساختار سنتی فیلم تعریف کرد.