چکیده:
پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی است و با استفاده از تکنیک دلفی و روش پیمایش اجرا شده است. هدف اصلی این پژوهش شناخت عوامل موثر بر گرایش جوانان به موادمخدر صنعتی است بنابراین با استفاده از نظریههای مطرح شده در حوزه اعتیاد، همچون نظریه آنومی دورکیم و مرتون، نظریه برچسب زنی لمرت، نظریه کنترل شاد و نظریه معاشرت افتراقی به طرح چهارچوب نظری پژوهش پرداخته شده است. سپس با استفاده از تکنیک دلفی نظریات نخبگان در این حوزه بررسی و عوامل موثر برگرایش جوانان به موادمخدر صنعتی شناسایی گردید. در مرحلة بعد با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه پژوهشگر ساخته، به بررسی نظرات جوانان معتاد پرداخته شد. بدین ترتیب تعداد 40 نفر از جوانان معتاد به موادمخدر صنعتی که واجد شرایط شرکت در این پژوهش بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت 35 نفر از آنان حاضر به همکاری گردیده نتایج زیر به عنوان عوامل موثر بر گرایش جوانان به موادمخدر صنعتی به ترتیب اولویت، به دست آمد: 1- ترغیب دوستان و همنوایی با آنان برگرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 2- سبک و شیوة زندگی جوانانه برگرایش جوانان تهرانی به سوء مصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 3- کارکرد تسهیل کنندة نهادهای اجتماعی در رواج اعتیاد بر گرایش جوانان تهرانی به سوء مصرف مواد مخدر صنعتی تاثیر دارد. 4- نیاز جامعه به سرخوشی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 5- اختلال در فرآیند جامعه پذیری بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 6- ضعف کنترل و نظارتهای غیر رسمی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 7- نداشتن ابزار مناسب برای گذران اوقات فراغت بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 8- نگاه و جهان بینی مصرف کننده به موادمخدر و زندگی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 9- استعداد اعتیادپروری ساختار جامعه ایران برگرایش جوانانتهرانی بهسوءمصرف موادمخدرصنعتی تاثیر دارد. 10- ضعف کنترل و نظارتهای رسمی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد. 11- پیش پنداشته ها بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد.
12- ضعف در قدرت ابراز وجود و تصمیمگیری فردی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد.
13-اعتیاد سایر اعضای خانواده بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد.
14- کنجکاوی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد.
15- بی اطلاعی عمومی از عوارض سوء مصرف موادمخدر جدید صنعتی بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تاثیر دارد.
16- رهایی از فشارهای اجتماعی همچون (فقر، شرایط شاغل نبودن و مدرکگرایی) بر گرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف مواد مخدر صنعتی تاثیر دارد.
خلاصه ماشینی:
بدین ترتیب تعداد ٤٠ نفر از جوانان معتاد به موادمخدر صنعتی که واجد شرایط شرکت در این پژوهش بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت ٣٥ نفر از آنان حاضر به همکاری گردیده نتایج زیر به عنوان عوامل موثر بر گرایش جوانان به موادمخدر صنعتی به ترتیب اولویت ، به دست آمد: ١- ترغیب دوستان و همنوایی با آنان برگرایش جوانان تهرانی به سوءمصرف موادمخدر صنعتی تأثیر دارد.
در پژوهش حاضر به علت وسعت و تنوع بسیار زیاد موادمخدر صنعتی و بـا توجـه بـه نظـر کارشناسان و خبرگان این حوزه و اخبار منتشر شده در جراید، تنها به بررسی سه ماده مخدری که در ایران شیوع بیشتری دارند می پردازیم : ١- اکستاسی ٢- شیشه ٣- کراک ایرانی شایان ذکر اسـت گـرایش جوانـان بـه سوءمـصرف موادمخـدر صـنعتی نیـز هماننـد سـایر پدیده های اجتماعی تک علتی نیست و مجموعة عوامل فردی ، اجتمـاعی ، اقتـصادی ، سیاسـی و فرهنگی نیز بر این گرایش تاثیر می گذارند.
سوال پنجم : آیا اختلال در فرایندجامعه پذیری ، برگرایش جوانان تهرانی به سـوء مـصرف مـواد مخدر صنعتی موثراست ؟ براساس نتایج به دست آمده اظهارنظرهای کارشناسـان و خبرگـان حـوزة اعتیـاد و موادمخـدر، اختلال در فرایند جامعه پذیری پنجمین عامل مؤثر بر گرایش جوانـان تهرانـی بـه سوءمـصرف موادمخدر صنعتی شناسایی شد.
سوال نهم : آیا استعداد اعتیادپروری ساختار جامعـه ایـران ، برگـرایش جوانـان تهرانـی بـه سـوء مصرف مواد مخدرصنعتی موثراست ؟ براساس نتایج به دست آمده اظهارنظرهای کارشناسان و خبرگان حـوزة اعتیـاد و مـواد مخـدر، استعداد اعتیادپروری ساختار جامعه ایران نهمین عامل مؤثر بر گرایش جوانان تهرانی بـه سـوء مصرف موادمخدر صنعتی شناسایی شد.